دانلود کتاب دایره گچی قفقازی
دایره گچی قفقازی نمایشنامه است که در سال ۱۹۴۴ زمانی که برشت در آمریکا زندگی می کرد آن را نوشت این نمایشنامه یکی از مهم‌ترین آثار برشت و ادبیات نمایشی آلمان محسوب می‌شود، که پس از ترجمه به زبان انگلیسی نخستین بار در آمریکا به روی صحنه رفت.
نمایش، لحن و زبانی حماسی دارد و حکایت دختری روستایی است که کودکی را می‌دزدد اما برای او مادری به‌مراتب بهتر از مادر خود می‌شود. سال‌ها بعد زمانی فرامی‌رسد که مالکیت این کودک که دختر دل به او بسته به مهم‌ترین چالش زندگی او تبدیل می‌شود. از این منظر حق مالکیت و رعایت عدالت برای رسیدن به آن به مضمون این نمایشنامه بدل می‌شود.
آغاز نمایشنامه درباره تعیین مالکیت یک قطعه زمین است، و پایان نمایشنامه نیز درباره مالکیت بچه‌ای. چنین چالشی در داستان به‌عنوان نمادی از عدالت مطرح می‌شود، آن‌هم درحالی‌که یکی از طرفین ماجرا به‌عنوان مادر کودک به دلیل جایگاه اجتماعی خود قانون را در کنار خود دارد. دایره گچی قفقازی نمایشنامه‌ای است عمیق با لایه‌های درونی گوناگون که به شکلی هنرمندانه نوشته شد و به‌عنوان یکی از آثار شاخص ادبیات نمایشی قرن بیستم، بستری برای تأمل و نتیجه‌گیری‌های گوناگون، پیش روی مخاطب می‌گذارد.
چکیده کتاب
دایره گچی قفقازی نام نمایشنامه‌ای از برتولت برشت، نمایش‌نامه‌نویس، کارگردان و شاعر سوسیالیست آلمانی است. داستان این نمایشنامه برگرفته از یک داستان تاریخی اسلامی منتسب به دوره خلافت «عمر» است که حضرت علی(ع) در آن دوران به اجبار خانه‌نشین بود. اینکه آیا برشت خود شخصاً و مستقیماً در جریان این روایت تاریخی قرار گرفته و براین اساس و ظرفیت و قابلیت‌های نمایشی موجود در روایت، آن را دستمایه نگارش نمایشنامه‌ای قرار داده است و یا در جریان روایتی اقتباسی از این رویداد تاریخی قرار گرفته و آن را به نگارش درآورده است، اطلاعی موثق در دست نیست.
برتولت برشت به هر حال با الهام از این روایت تاریخ تشیع، نمایشنامه‌ای جذاب و گیرا نوشته است تا آنجا که همچنان به دلیل قابلیت‌های خاصی که در آن وجود دارد، تاکنون مورد توجه فعالان و کارگردان تئاتر داخلی و خارجی قرار گرفته است. روایت تاریخی اثر این گونه است که در زمان خلیفه دوم، دو زن ادعای مادری یک پسربچه را داشتند. تمام شیوه‌های اثبات دعوی اعم از سوگند و تهدید و نصیحت را به‌کار برده شد اما نتیجه‌ای دربرنداشت خلیفه وقت، درمانده، آن‌ها را نزد امیرالمؤمنین (ع) فرستاد و امام (ع)، بدون هیچ سوگنند و تهدیدی، با روشی عالمانه و روان‌شناسانه فرمود: حال که هر دو بر ادعای خود ثابتید و شاهد دارید و دست از دعوا برنمی‌دارید، من این کودک را با شمشیر دو نیم می‌کنم تا هر کدام یک نیمه از آن بردارید و این جا ناگهان یکی از دو زن منقلب می‌شود و از حق خود گذشت و امام که این حال را دید رو به آن زن گفت:
کودکت را بردار که مادر او تو هستی. و اما روایت نمایشی برشت از کودکی ربوده شده می گوید که زنی او را نگهداری کرده و زنی دیگر او را به دنیا اورده است و حال هردو بر سر تصاحب کودک دعوا دارند. قاضی برای تعیین مادر حقیقی، دستور می‌دهد، دایره گچی کشیده و کودک را در آنجا قرار دهند و دو زن مدعی از دو سو بچه را بکشند… دایره گچی قفقازی را باید نمایشی سرشار از مضامین دینی و انسانی دانست چرا که نه تنها تبلور نمایشی ماجرایی مشهور در ادبیات و تاریخ شیعی است بلکه هر انسانی با عقل و قلب سلیم آن را می‌پذیرد و تایید می‌کند.
بخشی از متن کتاب
برای برقراری عدل در جهان بسیار اندیشه کرده‌ام. راه‌های چندی را آزموده‌ام، که در پس آن، بی‌راهه نمودار شد. دیده‌ام که رادمردان جاودانه‌ی تاریخ برای نجات بشر کوشیده‌اند. با یک دایره‌ی ساده‌ی گچی، من دوستدار بشر بودم و از حامیان هنر، اما اندیشه‌هایم حتی با تمهید هنر نیز در تثبیت عدالت بشری کارساز نشد و ظلم هم چنان باقی ماند و زمانه عدل را دوباره به ظلم در آمیخت و سرنگون کرد…
نقد کتاب دایره گچی قفقازی
نمایشنامهٔ دایره گچی قفقازی در قالب یک پیش‌درآمد و پنج صحنه نوشته شده است. عنوان پیش‌درآمد کشمکش بر سر یک دره و عناوین صحنه‌های آن به ترتیب طفل والاگهر، فرار به کوهستان‌های شمالی، در کوهستان‌های شمالی، شرح احوال قاضی، دایرهٔ گچی است. ساختار این نمایشنامه مطابق با تئاتر روایی برشت است و داستانی اخلاقی دربارهٔ دختری رعیت را روایت می‌کند که با نجات دادن یک کودک از طبقهٔ بالای جامعه، نقش مادری بهتر از مادر واقعی را برای او ایفا می‌کند.
شاید به این کتاب ها نیز علاقمند باشید:
تعداد بازدید: 1,261 بار
عنوان کتاب: دایره گچی قفقازی
نویسنده: برتولت برشت
مترجم: حمید سمندریان
تعداد صفحات کتاب: 204 صفحه
زبان کتاب: فارسی
حجم فایل: 934 کیلوبایت
نوع فایل: PDF
منبع: شهرکتاب
