بیماری منتهی به مرگ

دانلود کتاب بیماری منتهی به مرگ

در کتاب بیماری منتهی به مرگ، نویسنده را سرگرم کندوکاو درباره حالی می بینیم که احتمالا همه ما، کم و بیش، دستخوش آن بوده ایم: نومیدی.

سورن کی یرکگور با علاقه ی ویژه و وافرش به پیاده روی در کوچه و خیابان، ساعت های زیادی را به مشاهده ی مردم و احوالات شان اختصاص می داد و پس از آن بود که نوشتن را آغاز می کرد. از پس همین سیر و سفر میان آدم ها و تدقیق در شکل زیستنشان، پرسش های بسیاری درباره ی زندگی، مرگ، چگونگی هرکدام و اصالت و ارزششان برای انسان مسیحی در سپهر اندیشه ی او به وجود آمد که منتهی شد به نوشتن کتاب حاضر. نویسنده وضعیت های انسانی چون شادی، اندوه، اضطراب، تشویش، سرخوردگی، وجدان و … را ژرف تر از ابعاد روانشناسانه و در ساحتی دیگر، به هستی شناسی و اصالت وجود مرتبط می دانست.

بیراه نیست اگر بگوییم یکی از مهمترین خصوصیات و دستاوردهای متفکرانی که در زمره فیلسوفان اگزیستانس جای داده شده اند توجه کردن و توجه دادن به ساحت «احوال» انسانی بوده است آن هم در افق وسیع تری که در آن احوالی چون ملال، اضطراب، امید، احساس گناه و جز اینها، ورای جنبه صرفأ روان شناختی شان، واجد دلالتهایی هستی شناختی و اگزیستانسیال محسوب شده اند. در این میان یکی از اولین نام هایی که از خاطر می گذرد سورن کی یرکگور، فیلسوف دانمارکی، است.

خلاصه کتاب

کتاب بیماری منتهی به مرگ، اثری که کی یرکگور آن را در کنار ترس و لرز، یکی از دو اثر برتر خویش می دانست و گواردینی آن را مناسب ترین مقدمه بر اندیشه او میشمرد»، در اوایل سال ۱۸۴۸ ظرف چند ماه نوشته شد و پس از اینکه کی یرکگور نهایت بر تردیدهایش درباره انتشار آن فائق آمد، در سال ۱۸۴۹ انتشار یافت، شش سال پیش از مرگ نابهنگام نویسنده اش در چهل و دو سالگی مسئله نومیدی، که از سالها پیش دغدغه خاطر کی یرکگور بود، مضمون اصلی این کتاب را تشکیل میدهد، اما مواجهه او با این مسئله به گونه ای است که پای مسائل اگزیستانسیال مهمی چون، خود بودن، فردیت، گناه، ایمان و جزاینها نیز به میان می آید.

به این ترتیب نومیدی در شبکه ای از مفاهیم دیگر کی یرکگور جای داده می شود و پرتوی بر این مفاهیم نیز می اندازد، چنان که خود نیز در پرتو این مفاهیم واکاوی و روشن می شود. کتاب از دو بخش تشکیل شده است. بخش اول، که صبغه فلسفی تری دارد، به تعبیر لویی دوپره، «تحلیلی پدیدارشناسانه» از نومیدی است. در اینجا نویسنده نومیدی را با تکیه بر ایده خود به منزله هم نهادی از اضداد به وصف می کشد و اقسام نومیدی را برحسب خواست خود بودن یا خود نبودن شرح می دهد. نومیدی “بیماری خود” است، بیماری منتهی به مرگ به معنایی که کی یرکگور از این تعبیر مراد می کند.

در عین حال، نومیدی پدیده ای یکسره منفی نیست و با شرحی که در کتاب آمده است رگهای مثبت نیز دارد. از سر گذراندن این تجربه و تأمل درباره آن می تواند راهی باز کند به سوی رستگاری ای که در بخش دوم کتاب از آن سخن می رود. در این بخش، که عمدتا حال و هوایی الهیاتی دارد، نویسنده پدیده نومیدی را در بستری مسیحی می کاود و آن را بالاخص در نسبت با گناه قرار می دهد: نومیدی گناه است و ماندن در وضعیت گناه، گناهی دیگر. این بخش دفاعی است از ایمان اصیل.

در هر دو بخش البته وجه تهذیبی و ترغیبی کار کی یرکگور هم به چشم می خورد، مخصوصا در نقد روزگار مدرن و نکوهش هم روزگارانش به جهت اینکه خود را از کف داده اند و فراخواندن آنها به اینکه نومیدی پیدا و پنهان خویش را ببینند و «خودی شوند که هستند». به هر تقدیر، خواه با راهی که نویسنده برای شفایافتن از بیماری نومیدی پیش می نهد و از ایمان مسیحی می گذرد همدلی داشته باشیم خواه نداشته باشیم، دشوار می توان منکر شد که او چشمی تیزبین در تشخیص این بیماری دارد، حتی در جایی که ظواهر امر از سلامت خبر می دهند.

بخشی از متن کتاب

این نومیدی از لحاظ کیفی، یک سطح کامل عمیق تر از نومیدی ای است که پیش تر وصف شد، و از آن دست نومیدی است که کمتر در جهان روی می نماید. آن در کاذبی که پیش تر وصف آن رفت و پشتش چیزی نیست در اینجا دری واقعی است، اما دری است به دقت بسته شده که، به عبارتی، در پشت آن خود نشسته است درحالی که خودش را می پاید، خودی که دل مشغول آن است که نخواهد خودش باشد یا وقتش را با این نخواستن پر می کند و در عین حال آن قدر خود هست که به خودش عشق بورزد. این وضع و حال خودفروبستگی نامیده می شود.

از حالا به بعد می پردازیم به خودفروبستگی که دقیقا نقطه مقابل بی واسطگی است و، از جمله، در ساحت فکر، بی واسطگی را بسیار خوار می شمرد. آیا کسی با چنین خودی در جهان واقعیت وجود ندارد؟ آیا او از واقعیت به بیابان، به صومعه، به دیوانه خانه گریخته است؟ آیا او انسانی واقعی نیست که مثل دیگران لباس می پوشد و همان لباس های رو را به تن دارد که معمولا به تن می کنند؟ البته، چرا که نه! اما او این فقره مربوط به خود را با هیچ کس، با هیچ احدالناسی به اشتراک نمی گذارد؛ کششی برای انجام دادن این کار در خویشتن احساس نمی کند، یا آموخته است که آن را ضبط و مهار کند.

ببینید خودش درباره آن چه می گوید: «در واقع تنها انسانی که به کلی اهل بیواسطگی است . کسی که در مقوله روح تقریبا در همان سطحی است که کودک خردسال قرار دارد، که با بی قیدی کاملا دوست داشتنی ای، همه چیز را می گوید و با همه کس حرف می زند باری تنها چنین شخصی است که نمی تواند چیزی را پیش خودش نگه دارد. همین قسم بی واسطگی است که غالبا با ادعای بسیار خودش را چنین می خواند: “حقیقت، صاف و صادق بودن، اینکه انسان صادق قضیه را درست آن چنان که هست می گوید، و این بی واسطگی همان قدر واجد حقیقت است که تسلیم شدن بی واسطه و بلافاصله شخصی بزرگسال در برابر رانهای جسمانی.

هر خودی که فقط ذرهای تأمل داشته باشد می داند که چگونه خویشتن داری کند.» و انسان نومید ما آن قدر در خود فروبسته هست که این فقره خود را از هر کسی که کاری به کار کسب اطلاع درباره آن ندارد . به عبارت دقیق تر، همگان دور نگه دارد در حالی که از بیرون به تمامی انسانی واقعی» به نظر می رسد. او فارغ التحصیل دانشگاه، شوهر، پدر، حتی صاحب منصبی فوق العاده قابل، پدری محترم، مصاحبی باصفا، بسیار مهربان با همسرش و تجسم دلواپسی برای فرزندان خویش است. و مسیحی؟ آری، مسیحی نیز هست، اما ترجیح می دهد درباره اش حرف نزند، هرچند با شادمانی حسرت باری خوش دارد که ببیند همسرش به جهت تهذیب خویش دل مشغول دین است.

نقد کتاب بیماری منتهی به مرگ

عنوان کتاب کی یرکگور تلمیحی است به ماجرای مرگ و رستاخیز ایلعازر در عهد جدید. کی یرکگور خود در «درآمد» و متن کتابش درباره خاستگاه و مدلول این تعبیر سخن می گوید و مراد خویش را از آن روشن می کند. بیماری منتهی به مرگ معادلی است که مترجم با توجه به شرح خود کی یرکگور برگزیده و بر سایر معادل هایی که میتوان آورد ترجیح داده، معادل هایی نظیر مرض موت، مرض متصل به موت، بیماری مرگ انجام، بیماری تا پای مرگ و…

اصطلاح «روان شناسانه» نیز، که در عنوان فرعی کتاب به کار رفته است را نباید به معنایی دریافت که امروزه به کار می رود و عمدتا ناظر به علمی از علوم تجربی انسانی است. روان شناسی کی یرکگور بیش از آنکه روان شناسی به معنای متعارف آن باشد صبغهای فلسفی دارد و به تعبیر هاورد هونگ و ادنا هونگ، مترجمان انگلیسی کتاب، چیزی از جنس «انسان شناسی فلسفی و پدیدارشناسی امکانات انسانی» است یکی از تمهیدات و شگردهای نویسندگی کی یرکگور استفاده از نام های مستعار است.

کتاب بیماری منتهی به مرگ کنکاشی است در فهم انسان مسیحی از جهان، چرایی و چگونگی زیستنش.

کتاب های پیشنهادی

• ترس و لرز
• غرور و تعصب
• افسانه مرگ پیما

تعداد بازدید: 358 بار

عنوان کتاب: بیماری منتهی به مرگ

(بیماری به سوی مرگ)

شرحی روان شناسانه از منظر مسیحی به قصد تهذیب و تنبه

نویسنده: سورن کی یرکگور

مترجم: مسعود علیا

تعداد صفحات کتاب: 148 صفحه

زبان کتاب: فارسی

حجم فایل: 15.45 مگابایت

نوع فایل: PDF (ZIP)

منبع: شهرکتاب