دانلود کتاب محمد بن موسی خوارزمی
دانشجویان و علاقه‌مندان به رشته فلسفه و شناخت مشاهیر ایرانی مخاطبان کتاب محمد بن موسی خوارزمی هستند.
خوارزمی همه‌چیزدان و ریاضیدان بنامِ قرون وسطی است که حاصل تحقیقات و تألیفات او هنوز مورد استفاده می‌باشد و کتاب جبر و مقابله او را بسیاری از مترجمان مشهور قرون وسطی ترجمه کرده‌اند.
بیشترین چیره دستی وی در حل معادله‌های خطی و درجه دوم بوده است. کتاب جمع و تفریق با عددهای هندی او باعث شد تا دستگاه عددی در اروپا از عددنویسی رومی به عددنویسی هندی-عربی تغییر یابد؛ چیزی که هنوز نیز در اروپا و دیگر نقاط جهان فراگیر است.
خلاصه کتاب
کتاب محمد بن موسی خوارزمی اثری از احمد علامه فلسفی است که به زندگی، آرا و آثار خوارزمی، یکی از دانشمندان شهیر ریاضیدان، ستاره‌شناس، فیلسوف و جغرافیدان ایرانی می‌پردازد. واژه جبر را اروپائیان به‌طور کلی از کتاب خوارزمی و اصطلاح امروزی الگوریتم از نام خوارزمی گرفته شده است.
به هنگام خلافت مأمون، وی عضو دارالحکمه که مجمعی از دانشمندان در بغداد به سرپرستی مأمون بود، گردید. خوارزمی کارهای دیوفانت را در رشته جبر دنبال کرد و به بحث آن پرداخت. یک پژوهشگر برجسته فرانسوی گفته است: «یک موضوع تاریخی را امروزه نمی‌توان انکار کرد و آن این است که محمدبن موسی خوارزمی، معلم واقعی ملل اروپایی جدید در علم جبر بوده است.»
طبق مطالب ذکر شده در کتاب محمد بن موسی خوارزمی ریاضیدان، ستاره شناس، فیلسوف، جغرافیدان و مورخ شهیر ایرانی در دوره عباسیان است. وی در حدود سال ۷۸۰ میلادی در خوارزم زاده شد. ابن ندیم و قفطی اصالت او را از خوارزم می‌دانند. لقب وی معمولاً اشاره به شهر خوارزم دارد که همان خیوه کنونی واقع در جنوب دریاچه آرال مرکزی و بخشی از جمهوری ازبکستان کنونی است.
بخشی از متن کتاب
در کتاب محمد بن موسی خوارزمی می‌خوانیم: خوارزمی سه کتاب در ریاضی تالیف کرده که به ترتیب تاریخ تألیف‌شان عبارتند از: الجمع و التفریق: در این کتاب به برخی جنبه‌های حساب محلی پرداخته می‌شده است. از این کتاب نسخه‌ای در دسترس نیست. الجبر و المقابله: خوارزمی کارهای دیونانتوس را در رشته جبر دنبال کرد و به بسط آن پرداخت و کتاب «الجبر و المقابله» را نوشته و به مأمون تقدیم نمود.
این کتاب درباره ریاضیات مقدماتی و شاید نخستین کتاب جبری باشد که به عربی نوشته شده است. دانش پژوهان بر سر اینکه چه مقدار از محتوای کتاب از منابع یونانی و هندی و عبری گرفته شده است، اختلاف نظر دارند. خوارزمی در این کتاب به بررسی معادلات درجه دوم و راه حل‌هایی که تا آن زمان برای آنها بیان شده بود، پرداخته و پس از تدوین و تنقیح راه‌حل‌ها به اثبات آنها به کمک هندسه پرداخت.
پیش از سال ۱۱۴۳ یوهانس تولدویی بخشی از «الجبر و المقابله» را ترجمه نمود و پس از او رابرت چستری در سال ۱۳۴۵ بخش دیگری را نیز ترجمه کرد. ترجمه او که ترجمه بخش اصلی بود، باعث شناساندن دانش جبر به دانشوران اروپایی شد. ترجمه دیگر این اثر خوارزمی متعلق است به گراردوس کرمونایی. این ترجمه‌ها قرن‌ها در اروپا مأخذ و مرجع دانشمندان و محققین بود.
همین مبدا بودن این کتاب برای اروپائیان موجب شد که عنوان کتاب او در زبان های اروپایی به معنای جبر بکار رود. حساب العدد الهندی اثر ریاضی دیگری که چندی پس از جبر نوشته شد، رساله‌ای است مقدماتی در حساب که ارقام هندی (یا به غلط ارقام عربی) در آن بکار رفته بود و نخستین کتابی بود که نظام ارزش مکانی را به نحوی اصولی و منظم شرح می‌داد. (ص23 کتاب محمد بن موسی خوارزمی)
قفطی ضمن تحسین این اثر، آن را شرح و بسط اثری از هندیان در حساب اعداد دانسته است. این اثر نیز در جریان ترجمه آثار اسلامی به لاتین ترجمه شد و موجب شد که اروپائیان سه سده پس از مسلمانان از نوع جدیدی از حساب آگاه شوند که به سرعت جایگزین شیوه قدیم حساب آنان که از فن چرتکه بهره می‌جست، شد.
اروپائیان برای تمایز این روش از روش قبلی نام لاتین الگوریسموس (صورت تحریف شده الخوارزمی) را به کار می‌بردند که امروزه واژه الگوریتم برای نامیدن نوعی حساب و طرح هایی در برنامه نویسی رایانه‌ای به کار می‌رود که برگرفته از همان نام لاتین است. اثر دیگری که خوارزمی به مأمون تقدیم نمود زیج السند هند بود.
اثر مزبور بر خلاف کتاب هائی که بعدها در نجوم اسلامی نوشته شده و مولفین آنها اصل عربی این اثر برجای نمانده است و تنها یک نسخه به زبان لاتین در دسترس می‌باشد که از نسخه مسلمه مجریطی ریاضیدان و منجم مسلمان که در قرن دهم میلادی در قرطبه کار می‌کرد، ترجمه شده است. (ص24 کتاب محمد بن موسی خوارزمی)
و از طریق همین ترجمه و جدول‌های طلیطلی بود که برخی از روش‌های هندی که مورد استفاده خوارزمی قرار گرفته بود، به اروپای غربی راه یافتند. کتاب صورة الارض اثری است در زمینه جغرافیا که اندک زمانی بعد از سال ۱۹۶-۱۹۵ نوشته شده است و تقریباً فهرست طول‌ها و عرض‌های همه شهرهای بزرگ و اماکن را شامل می‌شود…
نقد کتاب محمد بن موسی خوارزمی
کتاب محمد بن موسی خوارزمی همان طور که از نامش پیداست در مورد این فیلسوف بلند پایه نوشته شده است. او یک علم جدید و جدا از هندسه را اختراع و تدوین کرد و آن را علم الجبر و المقابله نامید. که امروزه ما باختصار جبر و معادله می‌نامیم. او توانست توسط این علم جدید معادلات درجه دوم را حل کند و راه را برای حل معادلات درجه بالاتر نیز هموار کرد.
او علاوه بر این حل هندسی معادلات را (بوسیله شکل‌ها) نیز ابداع کرد. جُرج سارتُن، از پژوهشگران موفق آمریکایی در کتاب مشهور خود به نام «مقدمه بر تاریخ علم» درباره خوارزمی می‌گوید: خوارزمی بزرگترین ریاضیدان عصر خود، و در صورت در نظر گرفته شدن همه‌ی جوانب، یکی از بزرگترین ریاضی‌دانان همه‌ی اعصار به شمار می‌آید.»
او خوارزمی را یکی از بنیانگذاران آنالیز یا جبر به صورتی جدا از هندسه دانسته است، زیرا کتاب جبر و مقابله حل آنالیزی معادلات درجه‌ی اول و دوم را در بر دارد. سارتن به همین جهت نیمه‌ی اول قرن نهم میلادی را عصر خوارزمی نامیده و فصلی از کتاب خود را به نام او مزیّن ساخته است.
اگر به مطالعه‌ی زندگی افراد معروف علاقه دارید، کتاب محمد بن موسی خوارزمی برای شماست.
کتاب های پیشنهادی
عنوان: کتاب محمد بن موسی خوارزمی
نویسنده: احمد علامه فلسفی
تعداد صفحات کتاب: 52 صفحه
زبان کتاب: فارسی
حجم فایل: 4.51 مگابایت
نوع فایل: PDF (ZIP)
منبع: شهرکتاب
