سفرنامه ی ابن فطومه

دانلود کتاب سفرنامه ی ابن فطومه

داستان پیش رو تحت عنوان سفرنامه ی ابن فطومه در واقع معارضه ای برای «سفرنامه ابن بطوطه» است. ابن بطوطه معروف شرح سفر خود را در مکان به نگارش در آورده است اما نجیب محفوظ – که بسیار متعهد به خلق یک سنت ادبی جدید بر مبنای فرهنگ دیرین عربی است – اکنون در این رمان سفر خود را در «زمان» پیش می گیرد.

او در این رمان به ادوار مختلف تاریخ فرهنگ و تمدن بشر سفر می کند و جستجوی انسان از یک آرمان یا آرمانشهر را به نمایش می کشد که ممکن است هرگز به آن دست نیابد. البته خوانندگان این اثر ممکن است این نقد را هم به رمان پیش رو داشته باشند که این اثر چندان پرورانده نشده و در حدّ یک طرح داستانی باقی مانده است.

خلاصه کتاب

از ویژگی‌های این اثر داستانی، نگاه ناقدانهٔ نجیب محفوظ به اوضاع فرهنگی ـ اجتماعی جهان اسلام است. او آنچه در جهان اسلام به‌ ویژه کشور مصر می‌ بیند به‌ صراحت به زبان می‌آورد و تعارض‌ها و تناقض‌های رفتاری افراد ظاهراً متدین کشور خود را به نمایش می‌ کشد، بنابراین در مواردی که او نام «سرزمین اسلام» را می‌ آورد در واقع رویکردی انتقادی به مردم و حاکمیت کشور خود دارد. کتاب سفرنامه ی ابن فطومه چنان جذابیتی در حوزهٔ فلسفه تاریخ یا داستان‌های فلسفی دارد که ارزش ترجمه و خواندن و معرفی کردن به دیگران را دارد.

بخشی از متن کتاب

قافله در تاریکی سحرگاهی که بشارت نور می‌داد به‌حرکت درآمد. از ترک سرزمین مشرق و وداع با آن، قلبم به درد آمده و بغض حزن و ‌اندوه در گلویم گیر کرده بود. ستارگان بر بالای سرمان گرد آمده بودند و به ما زل زده بودند و ما هم به آن‌ها چشم دوخته بودیم. بی‌صبری می‌کردم. گویی به پنج سال پیش باز گشته ام که از خیانت مادر و معشوق و حاکم شکست خورده بودم. دیگربار، مسافری شده بودم که به سرزمین‌ها و نوشتن دیده‌ها و خاطرات می‌اندیشد. اما کجاست آن دل و عقل؟ با خود می‌گفتم‌ این ستاره‌ها از عروسه و فرزندانم به من نزدیک‌ترند.

قافله‌ها می‌روند و دارایی‌ها و آرزوها را با خود می‌برند. پس غم‌ها و‌اندوه‌ها را که حمل کند؟ تاریکی محو می‌شد و صحرای بی پایان کم کم زیر نور خورشید خودنمایی می‌کرد. می‌دانی در وطن از من چه می‌گویند؟ چرا بار دیگر با قانی بن حمدیس سفر نکردم؟ مسافر! بهترین کار آن است که ببینی و بشنوی و  ثبت کنی و از آزمودن و تجربه کردن بپرهیزی. باید آرزوها و رویاهای سرزمین جبل را زنده کنی. باید داروی شفابخش را برای وطن ببری.

نقد کتاب سفرنامه ی ابن فطومه

اگرچه منقدان ادبی محفوظ را « صوفی ریالیست» نام گذاری کرده اند، اما به واقع او داستان تخیلی سفرنامه ابن فطومه را با زبانی رمزآلود و هنرمندانه و با درونمایه از صوفیانه نوشته، به گونه ای که خواننده احساس می کند که زبان ادبی پررمز و راز آن را، از منظومه «منطق الطیر» عطار الهام گرفته است. اگر بخواهیم در یک جمله نجیب محفوظ را به خوانندۀ ایرانی معرفی کنیم باید بگوییم «محفوظ بیشتر متفکر است تا روایتگر». مطالعات، رشته تحصیلی (فلسفه) و عادات نویسندگی او گواه همین مطلب است. گاه بین خلق دو اثر او چند سال فاصله افتاده و مشغولیت او در این فاصلۀ زمانی فقط مطالعه و تفکر بوده است.

اندیشه ­ورزی در حوزه دین، سیاست، طبقات جوامع، استعمار، نظریه­ های اجتماعی و روانشناسی، خلقت بشر، آیندۀ انسان، پایان جهان و حتی موضوعاتی چون داروینیسم و تکامل، موضوعاتی است که به روشنی در رمان ­های محفوظ دیده می­شود. از آن بالاتر، موضع­ گیری این رمان ­نویس در قبال این مسائل فکری، فلسفی و متافیزیکی هر خواننده­ای را به فکر فرو می ­برد. این اندیشه ­ورزی محفوظ حتی در اثر کلاسیک او یعنی «سه ­گانه قاهره» نیز بسیار بارز و برجسته است. محفوظ از این جهت بیش آنکه متعلق به جریان داستان ­نویسی در جهان عرب باشد به جریان داستان­ نویسی جهان تعلق دارد و او را نمی ­توان با هیچ نویسنده عربی مقایسه کرد.

تعداد بازدید: 457 بار

عنوان کتاب: سفرنامه ی ابن فطومه

نویسنده: نجیب محفوظ

برنده ی جایزه ی نوبل ادبیات سال 1988

مترجم: جواد اصغری

تعداد صفحات کتاب: 194 صفحه

زبان کتاب: فارسی

حجم فایل: 7.7 مگابایت

نوع فایل: PDF (RAR)

منبع: شهرکتاب