دانلود کتاب در ستایش بی سوادی
نویسنده در کتاب در ستایش بی سوادی به درخشان ترین و واضح ترین شکل، مقوله بی سوادی را با رویکردی تاریخی و با دو مفهوم به تصویر کشیده است.
کتاب حاضر شامل چهار مقاله است. هانس ماگنوس انسنس برگر در این کتاب به بررسی نقش رسانه‌های دیداری همچون تلویزیون در ایجاد نوعی بی‌سوادی نوین می‌پردازد. این چهار مقاله که در دهه 90 نوشته شده فراتر از آلمان به مسائل جهانی مثل مهاجرت، جنگهای خانگی، اقتصاد و تجمل و افول کتاب می‌پردازد.
در این کتاب اغلب مباحث از تابع خرد آلمانی و افق گشایش یافته آن نسبت به ساحت انسانی، به طیف گسترده‌ای از نقدهای روشنگر و حتی استدلال‌های گاه نقیض می‌رسد بی‌آنکه راه حل یا جایگزینی ارائه شود.
خلاصه کتاب
در مقاله اول با عنوان در ستایش بی سوادی، نویسنده در تلاش است تا به زعم خود تعریفی از بی‌سوادی نوع دوم ارائه دهد. بر خلاف بی‌سوادی نوع اول و ابتدایی که با مساله‌ی خواندن و نوشتن بیگانه است بی‌سوادی نوع دوم با خواندن و نوشتن آشنا است اما صرفا جهت نوشتن چک یا مطالعه کاتولوگ اتومبیل و جز آن استفاده می‌شود. از این رو برگر بی‌سوادی نوع دوم را محصول کنش‌های جامعه‌ی صنعتی و بیگانه مدرن می‌داند که دغدغه‌ی چنین سیستم‌هایی دیگر صرفا تولید نیست بلکه فروش است.
بدین باب اقتصاد معاصر نیز اقتصادی تلویحا مصرف‌گرایانه خواهد بود. حال بایستی با این کارگران کلاسیک بی‌سواد که برای اقتصاد جدید دست و پا گیر هستند چه کنیم؟ تنها راه حل بی‌سوادی قیدی است که به واسطه فناوری همین عصر می‌تواند سمبل شود؛ رسانه تصویری بدل به همان رسانه‌ی آرمانی بی‌سواد می‌شود. اکنون از متن چنین گزاره‌ای، بی‌سوادی نوع دوم زاییده شده است.
در بخش دوم به مساله‌ی مهاجرت و مفاهیم ملت و نفی گرا بودن ملت، مهاجرت‌های نخستین و تفاوت‌های امروزی، علت ممنوعیت مهاجرت و مفهوم ثروت جمعیتی در خلال سرمایه اجتماعی پرداخته شده است. برگر در این بخش نسبت به رشد حرکات ضد خارجی در دوران اتحاد آلمان شرقی و غربی پرداخته و با نگاه تاریخی ـ انتقادی خود پدیده‌ی مهاجرت را از تورات و حکایات عهد عتیق تا امروز دنبال کرده است.
در مقاله سوم با درآمدی مجمل بر جنگهای داخلی به مفاهیم انسانی بودن جنگ، اسطوره و حماسه و سرانجام نابودی دستاوردهای مدنی پرداخته است. و دست آخر در بخش پایانی کتاب در ستایش بی سوادی سعی کرده تا تقابل‌های راستین میان تجمل، ثروت و قدرت را با نظریات متفاوت و تامل برانگیز بررسی کند اما همان طور که پیش‌تر نیز ذکر شد در هیچ یک از فصول، آلترناتیوی اجرایی در مقابل نقدهای بی‌پروایش ارائه نمی‌کند.
بخشی از متن کتاب
کسی که در جامعه ی آلمان پا به میدان بحث های سیاسی می گذارد، باید پیه مخاطرات آن را هم به تن خود بمالد. در این میدان، تهمت و افترا که امروزه نقل و نبات هر مجلسی شده کمتر بازدارنده است. تهمت رسمی دیرینه است و در عالم روزنامه نگاری روالی عادی. خطر بزرگ برای هر که در بحث های رسانه ای وارد می شود، خطر روشنفکرانه است؛ چرا که همیشه کار به اینجا می کشد که تو به صرف بیان نظر خود احمق تلقی می شوی. لازم هم نیست پی دلیل بگردی:
کسی که به مفروضات و بدیهیات مجریان این بحثها تن در میدهد کارش ساخته است و گناه آن را هم باید به پای خودش نوشت؛ چون که معلوم است قواعد این بحث ها، که همه حریفان کمابیش با رضایت به آن گردن می گذارند، از کجا می آید. در دفاتر حزبی از دیرباز بر این نکته تاکید می شده است که اهمیت سیطره بر مفاهیم کمتر از تسلط بر دستگاه حزبی نیست. مهارت سیاستمداران را در سرمشق ساختن این اندیشه باید ستایش انگیز دانست، خاصه وقتی می بینی برای این طبقه چیزی بیگانه تر از اندیشه وجود ندارد.
استحاله ی بیش از پیش مجادلات سیاسی و تبدیل آن به یک وهم رسانهای تنها یکی از پیامدهای این رویکرد است. این وهم در بحث های تلویزیونی باز آبکی تر می شود و چندان ملال آور که انگار با گزارش هفتگی دولت روبه رویی. حزب مخالف هم رویکردش می شود نقيضه گویی با حریف و استدلال هایش چیزی بیش از وارونه کردن حرف مخالفانش نیست. این برخورد بدوی در بحث، به ویژه در موضوع «امور اتباع بیگانه» و «مسئله ی پناهندگی» نمودی بارز می یابد.
خود همین عناوین هم دستپخت سیاست رسمی دولت آلمان است. سیاست بازان با این دو مسئله با دو روش دلبخواه برخورد می کنند: ابتدا بنای بحث را بر اخلاقیات می گذارند، اما هر بار که پای عمل پیش می آید و دیگر نمی شود به شعار اخلاقی بسنده کرد، به مشکلات حقوقی پناه می برند. در این نقش عوض کردن ها آن پرسش های بنیادین و حادی که طرحشان آشکارا به سود هیچ حزب و حریفی نیست، از قلم می افتند.
می خواهم در اینجا پرسشی را مطرح کنم که البته برای مسئله ی مهاجرت بزرگ اهمیت محوری ندارد، اما برای همه آنهایی که با هر گذرنامه و مهر و به هر علتی در حال حاضر در این کشور زندگی می کنند مسئله ی مرگ و زندگی است. در یک کلام، پرسشم این است که آیا آلمان جای زندگی هست یا نه؟ از دید من آن کشوری جای زندگی نیست که در آن دسته های چماقدار به راحتی بتوانند به هر که خواستند در خیابان حمله کنند و خانه هر که را که میلشان کشید به آتش بکشند.
نقد کتاب در ستایش بی سوادی
در کتاب در ستایش بی سوادی چهار مقاله وجود دارد که همه‌ی این مقالات در دهه‌ی نود نوشته شده‌اند. این مقالات بیشتر از اینکه به مسائل کشور آلمان بپردازند به موضوعات جهانی می‌پردازند. مسائل و پدیده‌های کهن و رو به افزایش، جنگهای خانگی، مسئله‌ی اقتصاد، تجمل و مسائل این چنینی را بررسی می‌کند.
گرایش عمیق نویسنده به روشنگری و نقد اجتماعی – سیاسی، به ویژه در سال های اخیر، او را بر آن داشته است که، ورای شعر و رمان، بیش از پیش به درون شکافی بحران های اجتماعی روزگار خود در قالب مقالات و جستارهای اجتماعی- فلسفی روی آورد. با این حال هنر نویسندگی او به این جستارها رنگ و بویی ادبی می بخشد و غنای دید همه سونگرش او را قادر می سازد گزیده گو باشد و همزمان به تحلیل های پرتنوع خود چشم اندازی روشن و گاه نامنتظر بدهد.
در ستایش بی سوادی با طرح سئوالی در خطاب به عموم مردم درباره چیستی و جایگاه سواد آغاز می شود. با اشاره به «فرهنگ مطالعه» و «فرهنگ نوشتار» که به زعم وی روی به زوال است.
کتاب های پیشنهادی
تعداد بازدید: 278 بار
عنوان کتاب: در ستایش بی سوادی
(مجموعه مقالات)
جز برترین کتاب های ادبیات مهاجرت
نویسنده: هانس ماگنوس انسنس برگر
مترجم: محمود حدادی
تعداد صفحات کتاب: 98 صفحه
زبان کتاب: فارسی
حجم فایل: 4.66 مگابایت
نوع فایل: PDF (ZIP)
منبع: شهرکتاب
