سگ ولگرد

دانلود کتاب سگ ولگرد

کتاب سگ ولگرد  داستان کوتاهی از صادق هدایت است که نخستین بار در سال ۱۳۲۱ با هفت داستان دیگر در مجموعه داستانی به همین نام در تهران منتشر شد.

داستان آن دربارهٔ یک سگ اصیل اسکاتلندی به نام پات است که، پس از گم کردن صاحبش، سرگردان شده و انسان‌ها می‌آزارندش. پات سگی معمولی نیست؛ او در آرزوی بازگشت به دوران کودکی است و در ته چشم‌هایش روحی انسانی دیده می‌شود. هدایت بیشترِ داستان‌های مجموعهٔ سگ ولگرد را پیش از ۱۳۲۰ نوشته بود، ولی به خاطر ممنوع‌ القلم بودن چاپشان مقدور نبود. پس از اشغال ایران در جنگ جهانی دوم در شهریور ۱۳۲۰، با الغای سانسور دولتی، «سگ ولگرد» نیز امکان انتشار یافت.

سگ ولگرد داستانی کنایی و نمادین است که از زاویهٔ دید دانای کل روایت می‌شود. نقّادان آن را داستانی اگزیستانسیالیستی به‌شمار آورده‌اند و، با بعضی دیگر از داستان‌های هدایت مانند «زنده‌ به‌ گور» و «تاریک‌ خانه»، از آن دسته روان‌داستان‌هایش دانسته‌اند که به شیوهٔ واقع‌ گرایی نوشته شده. روان‌ شناسان و افسانه‌ شناسان و اخلاقیّون و دانشمندان اجتماعی و فلسفی دربارهٔ «سگ ولگرد» سخن‌ها گفته‌اند. پژوهشگران ادبیات این داستان را با داستان‌های دیگری از زبان‌های دیگر هم سنجیده‌اند. صادق چوبک و احمد شاملو از سخنورانی هستند که با تأثّر از «سگ ولگرد» آثاری آفریده‌اند. «سگ ولگرد» به چندین زبان نیز ترجمه و منتشر شده‌است.

خلاصه داستان

پات سگ اسکاتلندی اصیل و نازپرورده‌ای است. تشابه زیادی میان چشم‌های او و چشم‌های انسان وجود دارد. پات همچون موجودی که «در ته چشم‌های او یک روح انسانی دیده می‌شود» توصیف شده‌است. او حتی به گوشت‌ خواری اجدادش عادت نداشته و بوی شیربرنج و خاطرهٔ شیر مادرش را ترجیح می‌دهد. پات دلش برای گرما، آرامش، و امنیت دوران کودکی تنگ شده‌است. روزی پات به همراه صاحبش برای کاری به شهر ورامین می‌رود.

پس از اینکه او بوی سگی ماده را احساس میکند به دنبال این سگ ماده رفته و از صاحبش جدا می‌شود. در نهایت پس از ناتوانی در یافتن صاحبش و کتک‌خوردن و شکنجه‌های بسیاری که از جانب مردم به وی روا داشته شده بود، تا جان در بدن داشت به دنبال اتومبیل فردی که به وی کمی غذا داده بود، دویده و در نهایت از فرط خستگی و شکستگی روانش، و همچنین از فرط اذیت و آزار، از پای افتاده و جان می‌دهد. داستان، شرح امیدها و هراس‌های اوست در حالی که قساوت و ظلم بی‌رحمانه‌ای را تحمل می‌کند. در پایان، سه کلاغ برای درآوردن چشم‌های میشی پات بالای سر او پرواز می‌کنند.

سبک کتاب

«سگ ولگرد» داستان کوتاهی رمانتیک، کنایی، نمادین و به تعبیر جلال آل‌احمد، سیاسی است که از زاویهٔ دید دانای کل یا سوم شخص مفرد روایت می‌شود. روایت به‌ شیوهٔ دانای کل، یعنی نویسنده یا راویِ داستان به‌عنوان شخصیت در آن نقشی را برعهده ندارد و همهٔ اعمال و افکار شخصیت‌ها را از بیرون، مشاهده و تشریح می‌کند. ساختار داستان «سگ ولگرد» ساده و روایی است. طرح و نقشه (پیرنگ) داستان به گونه‌ای است که پات، بیش از یک سگ معمولی به نظر می‌رسد. حضور «منِ» نویسنده در داستان و به‌ویژه در تشبیه‌هایی که با هدف برانگیختن حساسیت خواننده گنجانده شده‌است، محسوس است.

این «من» در لحن کلام نویسنده (کیفیت روانی سبک او) منعکس است. صادق هدایت در داستان کوتاه «سگ ولگرد» مانند داستان‌های کوتاهی چون «زنده‌ به‌ گور»، «بن‌بست»، و «تاریک‌ خانه» از تکنیک‌های واقع‌ گرایی برای ارائهٔ یک روان‌ داستان بهره برده‌ است.

به‌گفتهٔ کاتوزیان، مهم‌ترین ویژگی روان‌داستان‌های صادق هدایت (چه داستان‌هایی که در آن‌ها از تکنیک‌های واقع‌گرایانه و چه داستان‌هایی که در آن‌ها از تکنیک‌های فراواقع‌ گرایانه استفاده شده‌است)، این است که در آن‌ها مسائل فلسفی، هستی‌شناختی، روان‌ شناختی، و تا اندازهٔ کم‌تری جامعه‌ شناختی جایگاهی عمده دارند. همچنین در روان‌داستان‌های هدایت، ارزش و اهمیتِ داستانی، نسبت به داستان‌های دیگر او کم‌تر است.

موضوع آن‌ها (یا وجوه عمده‌ای از آن) جهان‌ شمول بوده و از این روی به زمان و مکان ویژه‌ای مقید نیستند.

تعداد بازدید: 13,976 بار

عنوان کتاب: سگ ولگرد

نویسنده: صادق هدایت

تعداد صفحات کتاب: 167 صفحه

زبان کتاب: فارسی

حجم فایل: 14.51 مگابایت

نوع فایل: PDF (ZIP)

منبع: شهرکتاب