مرشد و مارگریتا

دانلود کتاب مرشد و مارگریتا

مرشد و مارگریتا برجسته‌ترین اثر میخائیل بولگاکف، نویسنده روس است. در حقیقت این رمان نقدی است که نویسنده در قالب داستانی خواندنی و جذاب به مسکو دوره و زمانه‌ی خودش، وارد کرده است.

مرشد و مارگریتا، کتابی جذاب و خواندنی است. این کتاب ساخت بدیعی دارد و از سه بخش تشکیل شده است. بخش اول شرح وقایع سفر شیطان به مسکو است. در این بخش یک سردبیر و یک شاعر در پارکی باهم مشغول صحبت هستند که فردی به نام ولند به گفتگویشان می‌پیوندد. ولند در حقیقت همان ابلیس یا شیطان است.

بخش دوم کتاب درباره‌ی به صلیب کشیده شدن عیسا است. این قسمت در حقیقت بخشی از کتاب مرشد است به داستان زندگی پونتیوس پیلاطس، قیصر روم در زمان مصلوب شدن عیسی مسیح اشاره دارد. بخش سوم کتاب، به جریان عشق مرشد و مارگریتا می‌پردازد.

مرشد همان کسی است که کتابی درباره‌ی عیسی نوشته است. مارگاریتا معشوقه‌ی مرشد است. عشق بین این دو نفر چنان شدت می‌گیرد که مارگاریتا همسرش را ترک می‌کند تا به مرشد بپیوندد. این خطوط داستانی در ابتدا چندان ربطی به هم ندارند اما با پیشروی در داستان، ربط و سیر آن‌ها مشخص می‌شود.

خلاصه رمان

بولگاکف در رمان مرشد و مارگریتا، جامعه ای را به تصویر می کشد که هیچ چیز در آن، آن گونه که به نظر می رسد نیست. افراد این جامعه به طور معمول دروغ می گویند و پاداش هایی دریافت می کنند که لیاقتش را ندارند. در این دنیا ممکن است صرفاً به خاطر قصد کردن برای نوشتن یک داستان، دیوانه تلقی شوید. این رمان را همچنین می توان پژوهشی ژرف درباره ی «ناهماهنگی شناختی» در نظر گرفت؛ وضعیتی روحی که بر اثر شرایطی مانند ایجاد همزمان دو یا چند دیدگاه، ارزش یا اندیشه ی ناهمگون در فرد به وجود می‌ آید.

فرد گرفتار شده در این وضعیت، نمی تواند انسجامی کلی میان معنای مفاهیم پیرامون پیدا کند اما از طرفی دیگر، مجبور است تظاهر کند که همه چیز عادی است. در بیشتر اوقات، تنها راه جان به در بردن از این شرایط، دست کشیدن از اهمیت دادن به آن مفاهیم ناهمگون، و در شرایط آرمانی، شوخی کردن با رنج های برآمده از این ناسازگاری ها است؛ دقیقاً همان کاری که بولگاکف در رمان «مرشد و مارگاریتا» انجام می دهد.

میخائیل بولگاکف در این اثر، آشکارا از ما می خواهد که درباره ی مسئله ی خیر و شر، و تاریکی و روشنایی تأمل کنیم. اما او قصد ندارد نقش یک واعظ را برای مخاطبین خود ایفا کند و به همین خاطر، این دعوت خود به تفکر را با شوخ طبعی و بازی های کلامی در هم می آمیزد. آیا انتخاب می کنید که جزو همراهان عجیب و غریب ولند باشید یا این که دوست دارید از آن دسته افرادی باشید که آماده اند به خاطر نوشتن اشعار خود به بیمارستان روانی بروند؟

نویسنده کتاب مرشد و مارگریتا، در لایه ای عمیق تر، از مخاطبین می پرسد که آیا می خواهیم برای دفاع از چیزهایی که به آن ها باور داریم، سینه سپر کنیم، حتی اگر عواقب این کار بسیار ترسناک باشد؟ میخائیل بولگاکف مخاطبین خود را به چالش می کشد تا زندگی ای را سپری کنند که بتوانند در آن به خود نگاهی بیندازند و از چیزی که هستند، رضایت داشته باشند. همیشه بارقه ای از نور در تاریکی وجود دارد. اما ابتدا، باید به کسی تبدیل شویم که قادر به دیدن کورسویی در تاریکی است…

بخشی از متن کتاب 

خارجی دوباره به حرف درآمد. «بی‌تردید انسان فانی است، ولی این تنها نیمی از مسئله است. گرفتاری اینجا است که گاه این فنا کاملا غیرمنتظره گریبانش را می‌گیرد و او حتی نمی‌تواند بگوید که امشب به چه کاری مشغول خواهد بود؟» برلیوز فکر کرد که: «چه شیوه احمقانه‌ای برای طرح مسئله…» و به‌اعتراض گفت : «البته شما در این مورد کمی اغراق می‌کنید. من کم و بیش دقیقآ می‌دانم که امشب چه کار خواهم کرد؛ مشروط بر آنکه البته در خیابان برونایا آجری به کله‌ام نخورد.»

خارجی با لحن قانع‌کننده‌ای صحبت او را قطع کرد و گفت: «نه اینجا آجری هست و نه آنجا. آجر هیچ وقت به کله کسی نمی‌خورد. در مورد شما قول می‌دهم که در معرض این خطر نیستید. مرگ شما متفاوت خواهد بود.» برلیوز، با ریشخندی قابل درک نسبت به مسیر مضحک بحث، پرسید: «شاید شما می‌دانید که من دقیقآ چطور خواهم مرد؟ مایلید به من هم بگویید؟» خارجی جواب داد: «قطعآ.» برلیوز را چنان برانداز کرد که انگار او را برای کت و شلواری اندازه می‌گیرد.

و سپس چیزی کم و بیش به این مضمون از لابه‌لای دندانهایش زمزمه کرد:  «یک، دو… مریخ در برج دوم… ماه، در حال غروب… شش ــ حادثه… شب ــ هفت.» سپس به صدایی رسا، خندان گفت: «کله شما بریده خواهد شد.» بزدومنی با نگاهی وحشی و خشمگین به خارجی خیره شد و برلیوز با لبخند طنزآلودی پرسید: «به دست چه کسی؟ دشمنان؟ جواسیس بیگانه؟»

همصحبت آنها پاسخ داد: «نخیر، توسط یک زن روسی، عضو کامسمول.» برلیوز، که از شوخی لوس خارجی عصبانی شده بود، غرغر کرد: «آهان! البته می‌بخشید که این حرف را می‌زنم، ولی خیلی بعید است.» خارجی جواب داد: «معذرت می‌خواهم، ولی حرف همان است که گفتم. البته می‌خواستم از شما بپرسم که امشب چه برنامه‌ای دارید ــ اگر البته محرمانه نیست؟»

نقد کتاب مرشد و مارگریتا

کتاب مرشد و مارگریتا مانند شمشیری دو لبه به نقد می پردازد، در یک بستر سیاسی از شرایط حاکم بر شوروی می گوید از سیستم فکری خشک توده ی مردم می گوید، سیر فکری معمول مذهبیون را به چالش می کشد. در جای جای کتاب فضای سورئال حس می شود، در نگاه نخست، اینگونه برداشت می شود که بولگاکف سعی دارد ما را درگیر متافیزیک کند و ما را به سوی آن سوق دهد ولی با پیش رفتن در داستان این مسئله به شیوه ای دیگر خود را نشان می دهد. این کتاب از مافیای ادبی می گوید که دگراندیشان را به حاشیه کشانده اند و اجازه رشد به آن ها نمی دهند.

نمونه آن رفتار با مرشد و کتابش بود. کتاب مرشد و مارگریتا بارها از فضای بسته و سرکوبگر زمان می گوید که به چه شکل آنچه را که با سیستم نسازد خفه می کند و بولگاکف این را حتی به متافیزیک کشاند که چطور آن اتفاق های عجیب را با توضیحاتی سطحی فیصله دادند. جنبه ی دیگری از کتاب که شدیدا جذبم کرد تفاوت اندیشه ی حاکم بود.

ابلیس در این کتاب شخص بسیار بدی نبود، هر چند مشکلاتی به وجود آورد ولی گویی در قسمت هایی حتی قهرمان می شود.

کتاب های پیشنهادی

• پاشنه آهنین
• سفرنامه ناصرالدین شاه
• آشپزی نوین برای کودکان
• آخرین نامه معشوق
• روی پاهای خودم

تعداد بازدید: 5,433 بار