تبصره ی 22

دانلود رمان تبصره ی 22 pdf

رمان تبصره ی 22 شاهکار نمایشنامه‌ نویس آمریکایی، جوزف هلر است که در ژانر کمدی سیاه از خشونت جنگ و بیزاری از آن می‌گوید.

این رمان که اولین بار در اکتبر ۱۹۶۰ منتشر شد، تفکرات جوزف هلر درباره جنگ را به خوبی بازتاب می‌دهد. تفکراتی که با عقاید نسل دهه ۶۰ که می‌خواستند در برابر قدرت، قد علم کنند، همراه و حرف دل آنها شد.

هلر در جبهه‌های جنگ جهانی دوم حضور داشت، ماموریت‌هایی انجام داد و مرگ را با گوشت و پوست خود احساس کرد. او فهمید که مرگ ابدا مفهومی انتزاعی نیست و اگر در مقابل دشمن قرار بگیری در کشتنت لحظه‌ای تردید نخواهند کرد…

خلاصه کتاب

رمان تبصره ی 22 به عنوان یکی از رمان‌های برتر قرن بیستم شناخته می‌شود. داستان به گونه‌ای نوشته شده‌ است که زمان گذرا و از دیدگاه افراد مختلف بیان شده‌ است. شخصیت بارز این رمان  افسری امریکایی به نام “یوساریان” است که در نیروی ویژه هوا-دریای آمریکا و در اسکادران بمب افکن b-25 خدمت می‌کند. این داستان کمدی سیاه و بی‌نظیری است. شخصیت اصلی داستان، توپچی است. او غالبا از زیر کارها در می رود، و مرگ در جنگ را شجاعت نمی داند.

بنابراین همواره برای نجات جانش از خطرات بی پایان جنگ، دارد به هوشمندانه ترین شکل ممکن از خلاقیت خود استفاده کند. فرمانده‌‎اش، مشکل اصلی اوست که مدام، تعداد مأموریت‎های مورد نیاز برای تکمیل دوره‌ی خدمت سربازان را افزایش می دهد. یوساریان، حتی اگر هم بتواند به هر طریقی از انجام این مأموریت های مرگ بار شانه خالی کند، از قانونی بنام تبصره22، راه گریزی ندارد.

این قانون بیان می‌کند که اگر کسی با تمایل خود به شرکت در مأموریت های خطرآفرین و مرگبار ادامه دهد، دیوانه و مجنون تلقی خواهد خواهد شد، اما اگر این شخص، درخواست رسمی و مورد نیاز برای معاف شدن از این مأموریت ها را ارائه دهد، دقیقا همین ارائه همین درخواست، اثبات می کند که وی دیوانه نیست و بنابراین، شرایط لازم برای معاف شدن از مأموریت ها را نخواهد داشت.

رمان تبصره ی 22 فوق العاده سرگرم کننده و در عین حال پرمعنی از جوزف هلر که عنوانش از پارادوکس معروف موجود در داستان برداشته شده، در یازدهم اکتبر 1961 به چاپ رسید. تفکرات هلر درباره ی جنگ، کاملاً با عقاید نسلی همراه شد که دوران جوانی خود را در دهه ی 1960 می‌گذراندند و دوست داشتند در برابر ساختار قدرت، قد عَلم کنند و خودی نشان دهند.

بخشی از متن کتاب

افسر نیمه‌ وظیفهٔ سمت چپ یوساریان محل‌شان نگذاشت. با حالتی خسته پرسید «کی عین خیالشه؟» و به پهلو غلت زد تا بخوابد. تگزاسی آدم خوش‌ذات بخشندهٔ دوست‌ داشتنی‌ای از کار درآمد. هنوز سه روز نشده دیگر هیچ‌کس تحملش را نداشت. امواج مزاحمی می‌فرستاد که لرزه‌هایی ظریف به جان آدم می‌انداخت، و همه ازش گریزان بودند ــ همه جز سربازی سفیدپوش که چارهٔ دیگری نداشت. سرباز سفیدپوش سرتاپا باندپیچی و گچ‌گرفته شده بود.

دو پای ازکارافتاده داشت و دو دست ازکارافتاده. او را یواشکی نصفه‌شب به این بخش آورده بودند، و هیچ‌کس از حضور او میان‌شان خبر نداشت تا این‌که صبحش بیدار شدند و دو پای عجیب دیدند از ماتحتْ بالاکشیده‌شده، دو دست عجیب قایم‌نگه‌داشته‌شده، در مجموع چهار دست‌وپا که به طرز غریبی در هوا معلق نگه داشته شده بود، به وسیلهٔ وزنه‌هایی سربی که به شکل حزن‌انگیزی بالای سر سرباز سفیدپوش آویزان بودند و به‌هیچ‌وجه تکان نمی‌خوردند.

در میان باندپیچی دو آرنجش زیپی مثل لب دوخته شده بود که از میانش با ظرفی شفاف به او مایعی شفاف می‌خوراندند. لولهٔ بی‌صدایی از جنس روی از گچِ کشالهٔ رانش بیرون زده و وصل شده بود به شلنگ باریک لاستیکی‌ای که ضایعات کلیه‌هایش را حمل می‌کرد و به طرز کارآمدی می‌چکاند توی ظرف شفاف تشتک‌داری که روی زمین قرار داشت.

وقتی ظرف کف زمین پُر بود، یا ظرف غذا دهندهٔ روی بازوهایش خالی بود، بلافاصله جای این ظرف‌ها را عوض می‌کردند تا آن املاح بتوانند دوباره به داخل بدن برگردند. راستش کل آن چیزی که از این سرباز سفیدپوش می‌دیدند حفرهٔ سیاه ساییده‌شده‌ای جای دهانش بود. (ص 164 رمان تبصره ی 22)

نقد رمان تبصره ی 22 pdf

رمان تبصره ی 22 در دنیای مدیریت به دلیل دیدگاه انتقادی که به عملیات‌های بروکراتیک ادارات و سازمانها و قوانین پارادوکسیکال دارد، مشهور است. هلر در آگوست سال 1944 برای انجام یک مأموریت هوایی از آسمان شهری فرانسوی به نام اوینیون گذشت.

او که در دماغه ی بمب افکن B-25 نشسته بود، برای اولین بار و به معنای واقعی کلمه، نزدیکی مرگ را به خود احساس کرد. به عقیده ی زندگی نامه نویس هلر، تریسی دوکرتی، همین مأموریت بود که به افکار هلر درباره ی جنگ جهت داد و نگرشی را در او به وجود آورد که در سرتاسر شاهکار این نویسنده ی آمریکایی به چشم می خورد.

یوساریان، شخصیت اصلی رمان تبصره ی 22 سربازی زیرک و باهوش است که می تواند نماینده ی همه ی انسان ها باشد. او تمام تلاش خود را به کار می بندد تا از شر جنگ خلاص شود اما هرچه بیشتر تلاش می کند، بیشتر در دام تبصره ی معروف داستان گرفتار می شود.

زمانی که رمان تبصره ی 22 برای اولین بار عرضه شد، با بازخوردهای جهانی چندان گرمی مواجه نشد. تا آن زمان، کتاب هایی که به جنگ می پرداختند، اغلب کارهایی جدی بودند و لحنی تراژیک داشتند. جنگِ هلر اما یک کمدی سیاه بود که دستورهایی بی معنی و غیرعقلانی از جانب مقام های بالادستی و کاراکترهایی که فقط می خواستند زنده بمانند، در سراسر آن به چشم می آمد.

به نظر می رسید که رمان تبصره ی 22 به مذاق برخی منتقدین اصلاً خوش نیامده بود، تا آنجا که یکی از منتقدین نیویورک تایمز، آن را «ملغمه ای از احساسات» نامید. اما منتقدین دیگری نیز بودند که نظر متفاوتی داشتند. رابرت براستاین، منتقد ادبی، می گوید که این کتاب او را شگفت زده کرد و تصاویر و توصیفات هلر از جنگ باعث شد مفهوم «قهرمان بودن» در ذهن او کاملاً عوض شود:

رمان تبصره ی 22 به نظرم اولین رمان بدیع پس از جنگ جهانی دوم بود. هلر از لحنی استفاده می کند که به طور معمول، به هنگام صحبت از جنگ به کار گرفته نمی شود، به خصوص جنگ هایی که آمریکایی ها در آن حضور دارند. وقتی می خواهیم از سربازانمان صحبت کنیم، از عبارت هایی همچون «پسران قهرمان و شجاعمان» استفاده می کنیم و زبانی را به کار نمی گیریم که نشان دهد آن ها ممکن است دیوانه باشند.

و نویسنده رمان تبصره ی 22 آن قدر شجاعت داشت که یکی از افرادی باشد که برای اولین بار این کار را انجام می دهند. و همین باعث به وجود آمدن جار و جنجال های زیادی برای او شد…