آسیا در برابر غرب

دانلود کتاب آسیا در برابر غرب

تقدیر تاریخی در کتاب آسیا در برابر غرب مورد بحث قرار گرفته و منظور وضع خاصی است که به حکم تاریخ پدید آمده است.

بستر تحول تفکر ِ غربی است که سیری منظم از زَبَر به زیر، از تفکر شهودی به جهان‌ بینی تکنیکی، از آخرت نگری و معاد به تاریخ پرستی داشته است. حکم کردن به اینکه این تطور در جهت پیشرفت بوده است یا سقوط، وابسته به دیدی است که ما از تاریخ و سرنوشت بشریت داریم.

تمدن‌های آسیایی در وضع کنونی‌شان، در دوره فترت‌اند، دانستن اینکه این دوره فترت چگونه است و چه ماهیتی دارد، موضوعی است که داریوش شایگان در این رساله در پی شکافتن و کاویدن آن است.

سخن نویسنده 

ما بازماندگان تمدن‌های آسیایی هم دچار هگل هستیم هم دچار مارکس بی‌آنکه از روح و تحول بدانیم و بی‌اطلاع به بحث دربارهٔ سلوک عقلی و جبر زمانه و مبارزه طبقاتی می‌پردازیم. 

تقدیر تاریخی ما این است که از تاریخ غرب عقب مانده‌ایم و بسته به برداشتمان از تاریخ تفکر غرب دانستن این که عقب مانده‌ایم سودمند با زیان بخش است و به قول هگل فلسفه تاریخ و تاریخ فلسفه چنان درهم آمیخته که تفکیک آن امکان‌پذیر نیست. این ناآگاهی به این واقعیت برمی‌گردد که فرصتی برای انتخاب نداشته‌ایم.

خلاصه کتاب

در این کتاب، مقایسه ای اساسی میان تمدن آسیا در برابر کشورهای غربی صورت می گیرد. در بخش نخست این کتاب نیهیلیسم و اثراتی که بر سرنوشت تاریخی تمدن های آسیا داشته مورد بررسی قرار می گیرد. برای این کار ابتدا مفهوم نیهیلیسم توصیف شده و انواع آلمانی و روسی آن به ترتیب با بررسی آثار نیچه و داستایفسکی مطرح می شود. 

در فصل یک از بخش نخست کتاب آسیا در برابر غرب، نویسنده به تشریح تقدیر تاریخی می پردازد و در فصل دوم، نشانه های پدیدار شدن غرب زدگی جمعی در آسیا را واکاوی می کند. وی در فصل سوم دوره ی فترت و غول فرانکشتاین را وصف نموده و فصل چهارم، تفکر بی محمل سردرگم و تفکر در کنار زبان را زیر ذره بین می برد.

هنر بی جایگاه، عنوان فصل پنجم کتاب است و فصول ششم و هفتم به ترتیب به رفتارهای ناهنجار و مفهوم رند وارونه می پردازند. بخش دوم کتاب که موقعیت تمدن های آسیایی را در مقابل سیر تحول اندیشه ی غربی به تصویر می کشد، در ابتدا به این مساله می پردازد که چرا تمدن های آسیایی دیگر در ارتباط با یکدیگر نیستند.

و سپس چهار کانون اساسی فرهنگ آسیایی اعم از ایران، هند، چین و ژاپن را مورد بررسی دقیق قرار می دهد. از دیگر مباحث کتاب آسیا در برابر غرب می توان به آیین رهایی و اندیشه ی فلسفی، عبور از مرگ و رویارویی با آن، زیبایی حق و نبوغ آدمی، حریم، حیا، مرز و فاصله و تاریک اندشی نوین اشاره کرد.

بخشی از متن کتاب

ناهنجاری ها و زشتی های شهرهای ما علامت پاشیدگی وخیمی است که ریشه اش در فضای ویرانه ی درون ماست. مغول خراب کرد، ولی ایرانی بر روی آن ویرانه ها یکی از درخشان ترین دوره ی معماری را پدید آورد؛ اما این بار ایرانی ساخته های نیاکانش را به خواست خود نابود می کند و به جای آن، جعبه های بی قواره می سازد.

 توریست عامل آلودگی فرهنگی است: موزه ها را برای او می سازند، معبدها را برای او به نمایش می گذارند، مقدسات را برای او بی سیرت می کنند. سرگرمی آخرین وجه تنزّل یک فرهنگ است که خود را در جهت ارضای کنجکاوی توریست به نمایش می گذارد.

 فقر عظیم هند با فقری که در محله های زاغه نشین نیویورک به چشم می خورد فرق جوهری دارد. نظام اخلاقی هند نه فقط علیه فقر مبارزه نمی کند، بلکه غایت حیات معنوی انسان را در فقر می بیند.

نقد کتاب آسیا در برابر غرب

کتاب آسیا در برابر غرب را می توان از آثار اولیه‌ شایگان، و در دسته آثار انتقادی او قرار داد. این کتاب در حقیقت نگرشی دوگانه را پی می گیرد. از یک سو وضع و حال ملل آسیایی را در مواجهه با غرب مورد بررسی قرار می دهد، و از سوی دیگر بینش انتقادی خود را متوجه غرب می کند. 

شایگان، که می توان او را هم شرق شناس و در عین حال، با توجه به تحصیلات او در کشورهایی چون انگلیس، سوئیس، و فرانسه، غرب شناس به حساب آورد، توانسته است تحلیلی ارزشمند و اساسی از مواجهه ملل شرقی در مواجهه با غرب ارائه دهد. به علاقه‌مندان آثار و اندیشه داریوش شایگان خواندن این اثر را پیشنهاد می کنیم.

نیم قرن از نگارش کتاب شایگان می گذرد اما هنوز کتاب خواندنی ست. این کتاب مربوط به دوره ی اول زندگی شایگان است، در قبل از انقلاب. در دوره ی دوم بعد از انقلاب تعداد کتاب های او بیشتر و مهم تر از این کتاب هستند. 

نویسنده با تحقیقاتی که روی هند، چین و ژاپن کرده بود، در کتاب آسیا در برابر غرب هویت شرقی را در برابر هویت غربی قرار می دهد.