دانلود کتاب تاریخ مشروطه ایران
کتاب تاریخ مشروطه ایران در بین طیف های سیاسی مورد احترام است و نویسنده با بررسی همه جانبه سعی در بیان مطالب داشته.
هر قدر اثرى مستدل‌تر و اتكاى آن بر اسناد و داده‌هاى واقعى (فاكت‌ها) محكم‌تر باشد مطابقت آن با حقيقت عينى بيشتر خواهد بود. ارزش عظيم كتاب حاضر تأليف احمد كسروى در همين است. انقلاب مشروطه كم و بيش انقلابى از نوع انقلابات بورژوايى بود كه صد سال پيش از آن در غرب رخ داده بود و هدف آن نابودى استبداد شاه و درباريان و استقرار قانون بود.
عمده‌ترين نيروهاى مشروطه‌خواه را «بازارى‌ها»، پيشه‌وران و تهى‌دستان شهرى و روحانيان وابسته به آنان تشكيل مى‌دادند. درباريان فاسد و مستبد، تيول داران و مالكان بزرگ اراضى و نيز روسيه تزارى دشمنان آن بودند. احمد كسروى روابط درونى و مبارزه طبقات مزبور با يكديگر را به‌خوبى درك كرده آنها را نه به‌عنوان امرى جامد و ساكن بلكه به‌مثابه فرايندى تاريخى در پيدايش، رشد و تكامل‌شان در نظر مى‌گيرد.
خلاصه کتاب
سی سال از انقلاب مشروطه گذشته بود که کتاب تاریخ مشروطه ایران توسط مرحوم احمد کسروی، پژوهشگر و تاریخ‌دان ایرانی منتشر شد. کسروی که خودش در میان مبارزات انقلاب مشروطه‌ی ایران حضور داشت، شاید یکی از بهترین افرادی بود که نه‌تنها وقایع این انقلاب را جزء به جزء با چشم خود دیده بود، بلکه آگاهی جامعی برای تحلیل این اتفاقات هم داشت و توانست یکی از ماندگارترین آثار تاریخی ایران را خلق کند. با توجه به اهمیت بی‌بدیل موضوع و کیفیت بالای اثر، کتاب پیش رو از زمان نگارش (سال 1319) تاکنون توسط ناشران مختلفی به چاپ رسیده است.
کتاب تاریخ مشروطه ایران از نظر محتوایی به ماجراهای میان سال‌های ۱۲۸۴ تا ۱۲۸۸ هجری شمسی، یعنی حول و حوش شکست استبداد صغیر (توسط محمدعلی شاه قاجار) و فتح تهران توسط مشروطه خواهان تبریزی می‌پردازد. البته این کتاب، تکمله‌ای هم دارد و کسروی با نگارش کتاب تاریخ هجده ساله‌ی آذربایجان (مختوم به سال 1399 و مرگ شیخ محمد خیابانی) سعی کرده تا به صورت غیر مستقیم، متاثرات انقلاب مشروطه را هم بررسی کند. در آغاز کار، این اثر در قالب کتاب هویدا نبود و کسروی کار نگارش را به صورت قسمت به قسمت در نشریه‌ی مشهور پیمان شروع کرده بود.
اما بعدها خود او تصمیم گرفت با کمک ناشران، این بریده‌های تاریخی را به صورت جامع و مستقل، مجلد کند. اما چه شد که کسروی سراغ تاریخ‌نگاری این دوران رفت؟ کسروی درباره‌ی انگیزه‌های خود از نگارش کتاب تاریخ مشروطه ایران، هفت دلیل اساسی را در مقدمه‌ی کتاب نقل می‌کند. او اول از همه معتقد است که این کار را بنا به یک ضرورت و رسالت شخصی انجام داده است؛ زیرا دیده که بعد از سی سال، هیچ‌یک از افراد درون جنبش به نگارش خاطرات و وقایع دست نزده‌اند و به قول خودش «اگر ما داستان آن را ننویسیم، [پس] دیگران چگونه [آن را] خواهند نوشت؟!…»
بخشی از متن کتاب
… همین مایه دردی به مسلمانان میشد که چرا دولتی نیز به نگهداری و پاسبانی از آنان برنمی خزد. این بود پیاپی به تهران تلگراف میفرستادند و دادخواهی می نمودند. این تلگراف ها آزادی خواهان را می شورانید و انجمن های تهران که این زمان فراوان شده بود به شور و جنبش برمی خاستند. روز پنجشنبه ۱۶ مرداد نمایندگانی از ۳۱ انجمن در یک جا گرد آمده نامه ای به مجلس نوشته، چنین خواستند که به دولت در این باره فشار آورده شود. سپس روز چهارشنبه ۲۹ مرداد، یک شور و جنب دیگری در انجمن آذربایجان رخ داد.
چون یک تلگراف بسیار درازی از مردم ارومی رسیده بود آذربایجانیان در انجمنی گرد آمده نخست آن تلگراف را خواندند، و سپس به گفتگو پرداختند. گفته میشد دولت آشکاره بی پروایی مینماید. یکی گفت از وزارت داخله به بازرگانان آذربایجان با تلفن پاسخ داده، گفته اند که دولت دستور داده در آذربایجان از هر سو سواران و سربازان رو به ارومی آورند و در آنجا لشکرگاهی پدید آورند، دیگران به هیاهوی برخاستند که اینها همه دروغ است. دولت به ما خواب خرگوشی میدهد. کم کم هیاهوی بیشتر گردید.
کسانی به گریه افتادند و سرانجام بر آن نهادند که همگی به مجلس رفته، به گفتگو پردازند و برکنار گردانیدن کابینه را بخواهند و با آن انبوهی و هیاهو رو به مجلس آوردند و چون فرا رسیدند از مجلس تقی زاده و میرزا فضلعلی و حاجی امام جمعه برای خاموش گردانیدن ایشان به جلو دویدند ولی مردم خاموش نمیشدند و سرانجام گفته شد پنج تن از میان خود برگزینند که به مجلس روند و به فرستادگی از آنان گفتگو کنند. این پنج تن چون به مجلس رفتند صادق رحیم اف که یکی از ایشان بود به سخن پرداخت.
صنیع الدوله به هواداری از اتابک میکوشید و پاسخ هایی میداد و نداشتن پول و سرباز را بهانه می آورد. سپس با وزیر علوم (حاجی مخبرالسلطنه که در مجلس میبود) گفتگو آغاز شد که چون این تکه ارج دار است خود گفت و شنید را می آوریم. رحیم اف: بنده از طرف این مردم سوال میکنم آیا این وزیر داخله مسئولیت نظم داخلی را قبول فرموده یا نه؟ وزیر علوم: بلی ما هر هشت وزیر قبول مسئولیت کرده ایم. رحیم اف: بنده هر هشت وزیر را عرض میکنم در صورتی که میفرمایید قبول مسئولیت فرموده اید پس جهت چیست که داخله خودتان را نظم نمی دهید؟
نقد کتاب تاریخ مشروطه ایران
نویسنده کتاب تاریخ مشروطه ایران، تاریخ‌نگار بسیار باهوشی است؛ بنابراین برخلاف رویه‌ی اکثر تاریخ‌نگاران که از مبدأ تا مقصد نهایی یک اتفاق به روایت آن می‌پردازند، می‌دانسته که هر اتفاقی، منشعب شده از اتفاقات پیشین است و برای مثال، مردم ایران به صورت ناگهانی و بدون هیچ دلیلی، یک باره هوای مشروطه به سرشان نزده است! این پژوهشگر برجسته در بخش یکم خودش با گفتاری تحلیلی کار را آغاز می‌کند: «ایرانیان چگونه بیدار شدند؟»
او سال‌ها ظلم پذیری و اطاعت از نهاد مطلق قدرت را همچون خوابی عمیق معرفی می‌کند که بنا به دلایلی حصولی یا حضوری، شکسته شده و بیمارش را به هوش آورده است! از نظر کسروی، اول از همه، مطالعه‌ی افرادی که خارج از ایران را دیدند، مانند سید جمال‌الدین اسدآبادی، میرزا ملکم خان و… باعث شد تا تناقض میان نوع حاکمیت موجود در ایران با کشورهای مترقی دیگر عیان شود. اما آغاز بیداری توده‌ی مردم در ایران به یک یا دو شخص خاص وابسته نبود و اتفاقا حرکتی از پایین به بالا بود.
کسروی در این مبحث راجع به انتشار، پخش و همه‌گیر شدن مطالعه‌ی روزنامه‌ها صحبت می‌کند و همین امر را هم وابسته به شروع دل بریدن مردم از مکتب‌خانه و فرستادن کودکان به دبستان‌ها می‌داند. این مسائل همگی باعث احساس نیاز به چیزی جدید و تجدد شده‌اند و حالا عواملی این ماجراها را تشدید کرده‌اند تا حس وطن‌دوستی و غیرت و همیت ایرانی به وجود بیاید؛ کسروی در این راه از مسائلی مانند شعرهای وطنی، اتفاقات سیاسی مانند ذلت ایران در برابر روسیه و کشورهای دیگر رقیب، آشوب‌های گاه و بی‌گاه قومیتی یا شهری و… می‌داند؛ مسائلی که ظلم حاکمیت به مردم فرودست را اثبات و محقق کرده‌اند.
شیوه بیان ونگارش منحصربه فرد مرحوم کسروی، مزید جذابیت کتاب تاریخ مشروطه ایران می باشد.
کتاب های پیشنهادی
تعداد بازدید: 510 بار
عنوان کتاب: تاریخ مشروطه ایران
جز کتاب های تاریخی برگزیده
نویسنده: احمد کسروی
تعداد صفحات کتاب: 976 صفحه
زبان کتاب: فارسی
حجم فایل: 81.94 مگابایت
نوع فایل: PDF (ZIP)
منبع: شهرکتاب
