فلوطین

دانلود کتاب فلوطین

کتاب فلوطین یکی از آثار معروف کارل یاسپرس است و خواندن آن به کسانی که به طور جدی مطالعات فلسفی دارند، توصیه می شود.

فِلوطین یا اِفلوطین یا پلوتینوس به گونه‌ای آخرین فیلسوف متأثر از تمدن یونان است. او متولد ۲۰۴ یا ۲۰۵ میلادی است. در مورد زادگاهش، در زندگی نامهٔ او به قلم «فرفوریوس صوری» مطلبی وجود ندارد اما امروزه بیشتر او را از اهالی مصر می دانند که در مکتب اسکندریه با فلسفه آشنا شد.

خلاصه کتاب

در این کتاب فلوطین در بیست و هشت سالگی به محضر درس یکی از فیلسوفان بزرگ اسکندرانی رفت و یازده سال نزد او به آموختن حکمت و فلسفه مشغول بود. سی و نه ساله بود که شوق آگاهی از حکمت ایرانی و هندی او را واداشت که همراه سپاهیان امپراتور روم، رنج سفر را بر خود هموار سازد. در بین راه، امپراتور کشته شد و فلوطین هم از راه انطاکیه به رم رفت و در آنجا به تدرس و تعلیم فلسفه پرداخت.

او تمایلی به نوشتن افکار خود نداشت؛ ولی چهل و نه ساله بود که بنا به خواهش شاگردانش به نگارش پرداخت.  تعالیم خود را در پنجاه و چهار ساله نگاشت. یکی از شاگردانش آنها را در شش دسته نه تایی مدون نمود و هر دسته را یک «انئاد» نامید که به معنای نه گانه است. برای همین نوشته های فلوطین به انئاد فلوطین و پس از ترجمه به عربی (تاسوعات فلوطین) معروف است.

کارل یاسپرس، فیلسوف معاصر المانی، در کتاب فلوطین شرح گویایی از زندگی و فلسفه او ارایه داده است. نظریه فلوطین که بر فلسفه و عرفان اسلامی هم تاثیر بسیاری گذاشته به این شرح است: خدا مطلقا متعالی است: او واحد است، ورای هر فکر و هر وجودی، توصیف ناپذیر و غیرقابل درک است.

درباره او سخنی نیست، دانشی نیست و آنچه گفته می‌شود در فراسوی جواهر است. نه ماهیت و نه وجود و نه حیات را نمی‌توان درباره واحد حمل کرد، البته نه به دلیل آنکه او کمتر از این چیزهاست بلکه به دلیل اینکه بیشتر است. فلوطین در «تاسوعات» بارها اشاره کرده که خدا برتر از همه این امور است.

بخشی از متن کتاب

فلوطین در حال فراتر رفتن از تضاد همانی (اصطلاحی را که در اینجا بکار می رود می توان «وحدت» نیز ترجمه کرد) و غبريت، به آن وحدت می رسد که پایه هر دو آنهاست. شلینگ از وحدت وحدت و ضد آن سخن می گوید، و هگل از همانی همانی و دگری. بدین سان از طریق اصطلاحات و عبارات خاص به گرد آنچه عملا” نیندیشیدنی است گر دیده میشود: یکی و دیگری، هر کدام برای خود نیست، بلکه یکی در دیگری در نزد خود است.

اینها در روشن ساختن متقابل یکدیگر، چیزی واحد و تمام هستند ، اندیشیدن و اندیشیده شده، و عاقل و معقول از هم جدا نیستند.  اینجا دنیائی غنی از اندیشه های منطقی است که همه جا معنی خود را در يك هدف می یابد: از کار بازماندن در برابر آنچه نیندیشیدنی است؛ و با این همه به یگانه موضوع اصلی بر می خورد. صورت و ماده: سنگ مرمر بیشکل به واسطه هنرمند شکل (صورت) مجسمه می پذیرد.

هر باشندہ محسوس نیز همچون چیز کاملی اندیشیده می شود، تشکیل یافته از صورتی که از طریق مفهوم می توان دریافت و ماده که به واسطه آن صورت، دارای صورت شده است. در هر چیز اندیشیدنی نیز، و حتی در اشکال و ارقام ریاضی صورت و ماده را می توان دید. تضاد صورت و ماده در همه جا هویداست. در هر باشنده و در هر چیز اندیشیدنی هر دو وجود دارند، بدین سان که آنچه يك بار صورت است برای صورت دیگر ماده میشود سنگ مرمر، خود ماده ای شکلدار دارای صورت) است

نقد کتاب فلوطین

کتاب فلوطین یکی از مجموعه تک‌نگاری‌های یاسپرس درباره اندیشمندان مشهور تاریخ تفکر بشری است. کتاب شامل ۹ فصل به ترتیب با این عناوین و سرفصل‌هاست: «زندگی و آثار»، «دستگاه فلسفی فلوطین»،‌ «تعالی به طور کلی»، «پله‌های شناسایی»، «تعالی از راه اندیشیدن»، «نزول و صعود»، «در برابر ماده‌گرایی و مکتب گنوسی»، «انتقاد و تشریح ویژگی‌ها» و «موقعیت تاریخی فلوطین و تاثیر فلسفه او».

در کلام فلوطین در مورد اعتقاد به تقدیر و سهل‌گیری نسبت به شر و بدی‌های عالم روحیه ایرانیان متجلی است. حاصل چنین فکری همان است که «بنشین بر لب جوی و گذر عمر ببین». خوب یا بد، زشت یا زیبا، خوشبخت یا بدبخت زندگی می‌گذرد و گذران آن هم چندان تحت اختیار من و ما نیست.

نقص بزرگ این تفکر این است که در آن همه چیز حواله به تقدیر می‌شود و کمتر جایی برای کوشش و سعی می ماند، اما در کنار آن تساهل و مدارای به شدت عجیبی وجود دارد، چرا که بدها نیز به اندازه خوبان قابل احترام اند و صحنه نمایش با آنها جذاب می شود.

کتاب های پیشنهادی

• ما یک خانه ی آبی داریم
• کتاب گرترود
• امید علیه امید