دانلود کتاب میرزا تقی خان امیرکبیر
کتاب میرزا تقی خان امیرکبیر که شرحی از زندگی و کارهای امیرکبیر به قلم استاد عباس اقبال آشتیانی است به نیکوترین وجه و با تکیه به اسناد و اقوال، مسایل تاریخی را میشکافد.
واقعیت این است که تمامی کتب و مقالات نگاشته شده درباره مرحوم امیر با دیدی ستایش آمیز بر کاغذ نقش بسته اند، صدالبته او هم یک انسان عادی بوده و از خطا و لغزش نیز بری نبوده اما در وطن پرستی و آرزوی داشتن ایرانی مستقل و آباد از سوی او نبایستی تردید کرد.
او حتی پیش از آنکه به مقام صدر اعظمی برسد در مقام و مناصب دیگر نیز با درایت و برنامه ریزی عمل می کرده و هرگز در سیاست و خدمات دولتی و ارتباط با دربار برای حفظ موقعیت خود در نزد شاه از ایده های ماکیاولیستی پیروی نکرده است. وی رجلی بود که آرزوی مدرن کردن ایران را داشت و در شمار کسانی است که مدرنیته را وارد ایران کرده است. دارالفنون او، نخستین مدرسه مدرن ایران بود…
خلاصه کتاب
کتاب میرزا تقی خان امیرکبیر بارها تجدید طبع گردیده و چاپ حاضر، ویرایشی است نو، از یک اثر مرجع تاریخی که ضرورت بازخوانی آن برای نسل پوینده حاضر انکارناپذیر است. عموم جستجوگرانِ فراز و نشیبِ زندگی امیرکبیر، او را فردی میهن پرست و با درایت و انسانی با اراده محکم تصویر کرده اند که با هیچکس درباره مصالح کشورش معامله نمی کرد و سرنوشت و سعادت ایران، برای او از همه چیز برتر بود.
گروهی بر این عقیده هستند که همین ثبات قدم و ایستادگی بر نظریات و آرا و کوتاه کردن دست معلوم الحالان از امکانات دولتی و حذف القاب عناوین در مکاتبات و منع کردن اخذ رشوه و ستاندن مالیات قانونی از بزرگان و وابستگان به دربار، راه را بر حذف امیرکبیر و در نهایت قتل او گشود و به همین دلیل بعضی گمان کرده اند که این بخش از عملکرد اتابک اعظم می تواند قابل نقد باشد و برآنند که اگر امیرکبیر کمی دندان بر جگر میگذاشت و بعضی حیف و میل ها را تحمل میکرد شاید عاقبت او جز آنچه رفت، رقم می خورد…
امیرکبیر وقایع اتفاقیه را به طور مستمر و به صورت روزنامه راه اندازی کرد. او میخواست دانش سالم مفید غربی با تخصص بومی ایرانی درهم آمیزد و گره های فروبسته را بگشاید. تا پیش از افتتاح دارالفنون، مراکز آموزشی ایران، مکتب خانه ها بودند. حتی پس از دارالفنون هم سالیان سال مکتب خانه ها در شمار مراکز تربیتی ایرانی بودند. اما دارالفنون بابی از علم و دانش را بر روی محصلین ایرانی گشود که تا آن روز ناشناخته بود.
پس از قتل ناجوانمردانه امیر، صدراعظم وقت، میرزا آقاخان نه تنها به رشد دارالفنون فکر نکرد بلکه سعی در تعطیلی و انحلال آن نمود. در حالی که امیر در زمان فعالیت دارالفنون آن را به یک مرکز علمی مدرن تبدیل کرده بود و حتی در چاپخانه بجز روزنامه، کارگاهی برای چاپ کتاب های درسی راه اندازی کرد… در بخش پیوست های کتاب کتاب میرزا تقی خان امیرکبیر برای احاطه خواننده به دیگر منابع و روایات، بخش هایی از اقوال دیگران هم تا آنجا که به روشن شدن مباحثی از کتاب یاری رساند آمده است.
بخشی از متن کتاب
سال ۱۲۶۸ ه ق، حکم برکناری امیرکبیر از صدارت صادر شد و به جای او میرزا آقاخان نوری (اعتمادالدوله) به عنوان صدراعظم منصوب گردید ولی به ظاهر هم که بود، مقام امیرنظامی را برای میرزاتقی خان باقی گذاشتند. پس از برکناری امیر، مهدعلیا و اعتمادالدوله از این بیمناک بودند که اگر میرزاتقی در تهران باشد، امکان آشتی شاه با او و بر سر مهر آمدن هست. پس همچنان بر طبل فتنه و دسیسه آشکار و نهان کوبیدند تا شاه او را به بیرون از تهران تبعید کند.
در این میان یک اتفاق ناگوار سبب بدبینی بیشتر ناصرالدین شاه به امیرکبیر گردید و در مسئله تبعید وی به کاشان تسریع کرد. ماجرا این بود که سفیر روس کاسه داغتر از آش شده و برای حفظ جان امیر در تهران دل میسوزانید و چون درجه نوکری میرزا آقاخان نوری برای انگلیسیها اظهر من الشمس بود و طبعاً سفیر روس هم از انتصاب وی به صدراعظمی دل خوشی نداشت در نهایت بی سیاستی دستور داد عده ای گرد خانه امیر نگهبانی دهند و حافظ جان او باشند و اعلام کرد که امیرنظام تحت پشتیبانی تزار روسیه است.
این عمل تهی از سیاست و خردورزی، بهانه خوبی به دست شاه و دسیسه گران داد. سفیر روس در برابر عصبانیت شاه دوام نیاورد و مجبور شد مأموران خود را از گرد خانه امیر احضار کند. متعاقب آن مهدعلیا با صحنه گردانی توطئه و ترساندن شاه از امکان کودتا فرمان تبعید امیر به فین کاشان را گرفت که همین تبعید در نهایت به قتل او در هجدهم ربیع الاول سال ۱۲۶۸ ه. ق در حمام فین منجر گردید که روایت های این قتل فجیع در کتب تاریخی مسایل دوره قاجار ضبط است.
نقد کتاب میرزا تقی خان امیرکبیر
کتاب میرزا تقی خان امیرکبیر، یکی از بهترین نمونه داستان های تاریخی است که عباس اقبال آشتیانی از خودش منتشر کرده است. این کتاب روایتی از داستان زندگی پسر کربلایی قربان آشپز می باشد. او به دلیل هوش و استعداد بی نظیری که داشت، در مدت زمان کوتاهی توانست اعتماد ناصرالدین شاه را به دست آورد و محبوبیت بسیار زیادی را در برابر امیرکبیر به دست آورده بود. به همین دلیل توانست در این مدت که در دربار فعالیت می کرد، تحولات فرهنگی و اجتماعی بسیار زیادی را به دست آورد.
میرزا تقی خان امیرکبیر اهل فراهان است و دست پرورده خاندان قائم مقام فراهانی. فراهان همچون تفرش و آشتیان مجموعا کانون واحد فرهنگ دیوانی و “اهل قلم” بود؛ ناحیه ای مستوفی پرور. چه بسیار دبیران و مستوفیان و وزیران از آن دیار برخاستند که در آن میان چند تنی به بزرگی شناخته شده، در تاریخ اثر برجسته گذارده اند. از این نظر میرزا تقی خان نماینده فرهنگ سیاسی همان سامان است.
اسم او در اسناد معتبر، “میرزا محمد تقی خان” آمده است. رقم مهر و امضای او نیز تردیدی در نام حقیقیش باقی نمی گذارد؛ بی گمان اسم “محمد” رفته رفته حذف گردیده و به “میرزا تقی خان” شهرت یافته است.
اگر به خواندن کتاب های تاریخی علاقه مندید، خواندن کتاب میرزا تقی خان امیرکبیر را به شما توصیه می کنیم.
کتاب های پیشنهادی
تعداد بازدید: 373 بار
.webp "میرزا تقی خان امیرکبیر 1")
عنوان کتاب: میرزا تقی خان امیرکبیر
نویسنده: عباس اقبال آشتیانی
تعداد صفحات کتاب: 404 صفحه
زبان کتاب: فارسی
حجم فایل: 32.04 مگابایت
نوع فایل: PDF (ZIP)
منبع: شهرکتاب
