دانلود کتاب زندگانی شاه عباس اول
چند سال پیش نگارنده متوجه شد که مورخان ایرانی و بیگانه در زندگانی شاه عباس اول چنانکه شایسته مقام تاریخی اوست، تحقیق کافی نکرده اند.
شخصیت واقعی این مرد بزرگ تاریخ ایران بر هموطنان وی مجهول مانده بود. پس نصرالله فلسفی درصدد برآمد که به تألیف کتابی در زندگانی او همت گمارد و بدین قصد به کار مطالعه و گرد آوردن اسناد و مدارک تاریخی مشغول شد.
در آغاز کار گمان میرفت که این تألیف از یک مجلد نخواهد گذشت ولی اکنون که مدارک و مطالب کافی گرد آمده و جزیی از تألیف کتاب به انجام رسیده، می بینید که بیان گفتنی های زندگانی این پادشاه در کمتر از هزار صفحه میسر نیست.
در تاریخ زندگانی شاه عباس اول از وقایع سیاسی زمان و حوادث گوناگون داخلی و خارجی و جنگها و لشکرکشی های او سخنی به میان نخواهد آمد مگر آنجا که اشاره به برخی از این گونه وقایع برای اثبات یکی از خصوصیات زندگانی او لازم باشد.
خلاصه کتاب
منظور از نگارش این کتاب، شناسانیدن شخص شاه عباس و خصوصیات روحی و جسمی و اخلاقی او، تعریف سیاست داخلی و خارجی و نظامی وی و طرز رفتارش با مردم ایران و بیگانگانی که به این کشور آمده اند، بیان عقاید مردم ایران و جهانگردان و فرستادگان بیگانه درباره او و سایر مطالب و حقایقی است که صرفاً مربوط به شخص وی باشد.
بیان همه این مطالب مبتنی بر مدارک و شواهد مسلم و قطعی است و در معرفی شخصیت این پادشاه، بی هیچ گونه ملاحظه و تعصب، تمام صفاتش از نیک و بد، مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. کتابی که اکنون از نظر خوانندگان میگذرد، در حقیقت مقدمه ای بر تاریخ زندگانی شاه عباس اول است. در این کتاب از پیش آمدها و حوادثی که راه پادشاهی او را هموار کرد سخن گفته شده.
اگر ترتیب سلطنت ایران پس از مرگ شاه طهماسب اول در مسیر طبیعی پیش رفته بود، شاید هرگز نوبت پادشاهی به شاه عباس نمیرسید و درین صورت قطعاً وضع سیاسی و اجتماعی و بین المللی ایران رنگ دیگر میگرفت. در این بخش از کتاب برای اینکه حقیقت اوضاع پر آشوب ایران، در فاصله مرگ شاه طهماسب و جلوس شاه عباس، بر خوانندگان آشکار شود از بیان وقایع سیاسی و اجتماعی ایران ناگزیر بوده ایم و از زندگانی شخص شاه عباس و خصوصیات اخلاقی و روحی وی، که موضوع اساسی این تألیف است، کمتر سخن گفته ایم.
بخشی از متن کتاب
دایره روابط سیاسی و تجاری ایران با کشورهای همسایه مانند امپراطوری عثمانی و هندوستان و روسیه، و نیز با کشورهای بزرگ اروپایی از آغاز دولت صفوی وسعت یافت و در دوران پادشاهی شاه عباس اول رونق و اهمیت بسیار گرفت. پیش از دوره صفوی از انقراض دولت ساسانی تا حمله مغول یعنی در دوران حکومت خلفای اموی و عباسی در حقیقت میان اروپا و ایران رابطه ای وجود نداشت.
زیرا از طرفی پس از انقراض دولت روم غربی و قسمت بزرگی از قرون وسطی، اروپا خود گرفتار ملوک الطوایفی و تاخت و تاز طوایف مختلف وحشیان و اختلافات سیاسی و دینی دولت های نوبنیاد بود و اساساً به امور سیاست خارجی و تجاری خاصه با کشورهای آسیا، توجهی نمی کرد. از طرفی نیز حکومت دینی خلفای اسلامی قاره اروپا را از ایران و کشورهای مرکزی و شرقی آسیا جدا ساخته و میان وراث تمدنهای درخشان ایران و روم کهن دیواری کشیده بود.
در دوران جنگهای صلیبی، اروپا و آسیا به یکدیگر نزدیکتر شدند و نفوذ تمدن اسلامی به اروپا مایه ایجاد روابط سیاسی و تجاری میان کشورهای این دو قاره شد. لکن باز تا زمانی که خلافت عباسی پایدار بود بازار تجارت اروپا با ایران و ممالک شرقی آسیا رونقی نداشت. بازرگانان اروپایی قدم از سواحل دریایاین سوتر نمی نهادند. پس از حمله مغول بر ایران، چون بنیان حکومت عباسیان سست شد، دولتهای اروپایی که دیرزمانی از قدرت و نفوذ و توسعه اسلام در اندیشه بودند و همواره ضعف و زوال آن را آرزو میکردند، خرسند شدند.
و با آنکه از بیم سیل بنیان کن مغول و خطر حمله آن قوم خونخوار به اروپا جان خود میلرزیدند درصدد برآمدند که به هر وسیله خود را به مغول نزدیک کنند و به دستیاری ایشان کاخ اسلام را واژگون سازند. چنانکه پاپ اینوسان چهارم ۱۳۵۴ به همین قصد در سال ۶۴۳ هجری قمری دو دسته از روحانیان عیسوی را نزد خان مغول روانه کرد که ریاست دسته ای از ایشان با مردی ایتالیایی به نام یوهانس دو پلانو کارپینو بود. این مرد در سال ۶۴۴ هجری قمری به مغولستان رسید و در قوریلتای یا مجلس انتخاب گیوک خان فرزند اگتای قاآن پسر چنگیزخان شرکت جست.
شاه عباسی که بود؟
در بخشی از پیشگفتار کتاب زندگانی شاه عباس اول می‌خوانیم: شاه عباس جوانی باهوش و مدبر و جسور و قدرت‌جو و آهن‌دل و بی‌رحم و سخت‌کوش بود. به دستیاری این صفات نیک و بد، در مدت کوتاهی مدعیان قدرت شاه و سران صاحب نفوذ قزلباش را از میان برداشت و چنانکه آرزوی ایرانیان بود، دست بسیاری از سرداران و حکام ترک‌نژاد را از فرمانروایی کوتاه کرد.
استقلال سیاسی و وحدت ملی ایران، پس از انقراض دولت ساسانی، در حقیقت به همت این پادشاه بزرگ تجدید شد و دولت ایران به راهنمایی عقل و تدبیر او در سیاست داخلی و خارجی راه تازه‌ای پیش گرفت که مایه قدرت و بلندنامی و شهرت آن در سراسر جهان گردید. کشور پهناور و آبادان و آسوده و دولت نیرومند و نامدار و ثروتمندی که شاه عباس به‌وجود آورد، بی‌شک محصول استعداد ذاتی و نبوغ و حُسن سیاست و تدبیر و موقع‌شناسی و روشنفکری و جسارت و بی‌باکی شخص او بود.
در سیاست داخلی قدرت شاه و حکومت مرکزی را برتر و لازم‌تر و گرامی‌تر از هر چیز می‌شمرد، تا آنجا که درین راه فرزندان عزیز خود را نیز، به خطا یا به‌حق، فدا کرد. در کار آباد کردن کشور هیچ‌گاه از ایجاد شهرهای تازه و ساختن راه‌ها و پل‌ها و کاروانسراها و مساجد و امثال آن فارغ نمی‌نشست. امنیت ایران و آسایش طبقات عامه در زمان او، کم‌نظیر بوده است. در سیاست خارجی نیز باید گفت که روابط سیاسی و تجاری ایران با کشورهای در حقیقت از زمان او آغاز شد.
نقد کتاب زندگانی شاه عباس اول
به عقیده نگارنده کتاب زندگانی شاه عباس اول در نوشتن تاریخ، پیرو احساسات شخصی و تعصبات ملی نباید شد و حقایق مسلم را به گمان حفظ حیثیت گذشته یک ملت یا ایجاد شور و غرور در خوانندگان بی خبر کتمان نباید کرد. کار تاریخ نویسی دیگر و افسانه سرایی و دروغ پردازی دیگر است. تاریخ نویس حقیقی باید از هر گونه غرض برکنار باشد و جز جستجو و کاوش و دقت در اسناد و مدارک و آثار معتبر تاریخی دوست و دشمن به قصد دریافتن و بیان حقایق مسلم، هدف و منظوری نداشته باشد.
امروز در سراسر جهان متمدن بنیان تاریخ نویسی بر حقیقت جویی و راستگویی استوار است. مورخی که در تألیف تاریخ اختیار قلم را به دست احساسات شخصی یا تعصبات ملی و دینی خویش سپارد، افسانه پردازی بیش نیست. به تحریک احساسات شخصی یا ملی تاریخ ساختن و مردم بیخبر را به افتخارات دروغین بی اساس خوشدل و مغرور گردانیدن به زیان ملیت و میهن ماست. زیرا ملتی که به افتخارات دیرین خود زیاده از حد حقیقت مغرور باشد، همیشه به گذشته می نگرد و به آینده توجه نمیکند.
ملتی که در راه پیشرفت به دنبال بنگرد بی گمان بر زمین خواهد خورد. به علاوه اگر روزی دریافت که برخی از افتخارات ملی و تاریخی اش ساخته احساسات و اغراض نویسندگان بوده است، بر تمام افتخارات گذشته میهن خویش بدگمان خواهد شد و غرور ملی او به نفرت و شک و سرافکندگی بدل می گردد. اگر از زندگانی مردان بزرگ تاریخ، تنها به بیان صفات نیکو و خدمات ایشان قناعت کنیم و اشتباهات سیاسی، یا انحرافات اخلاقی و روحی آنان را به عمد ناگفته گذاریم، حقیقت را تحقیر کرده ایم.
نصرالله فلسفی که یکی از چهره های بزرگ فرهنگی، تاریخ نگارو مترجم معروف معاصر است، در کتاب زندگانی شاه عباس اول، به تفصیل از جنبه های مختلف زندگی این شخصیت تاثیرگذار در تاریخ و فرهنگ این مرز و بوم سخن می گوید.
کتاب های پیشنهادی
تعداد بازدید: 539 بار
.webp "زندگانی شاه عباس اول 1")
عنوان کتاب: زندگانی شاه عباس اول
نسخه کامل (دو جلد در یک مجلد)
نویسنده: نصرالله فلسفی
تعداد صفحات کتاب: 1593 صفحه
زبان کتاب: فارسی
حجم فایل: 133.36 مگابایت
نوع فایل: PDF (ZIP)
منبع: شهرکتاب
