نمایشنامه مرغ دریایی

دانلود نمایشنامه مرغ دریایی

نمایشنامه مرغ دریایی پر است از عشق: عشق‌های ناکام و شکست خورده، عشق‌های پرملال و کهنه و عشق‌های یک جانبه و مصیبت بار.

شش رابطه‌ی تو در تو و پیچیده عاشقانه، بستر اصلی این نمایشنامه است. شخصیت‌های کتاب به مانند اغلب شخصیت‌های چخوفی مردمانی مردد، سست‌نهاد و حقیرند، که گاه از سر بیکاری و تنها برای قابل تحمل ساختن رخوت و ملال زندگی به سادگی دل می‌بازند.

اما چخوف آدم‌هایش را پس از گشت و گذاری رؤیا گونه در عالم موهومات، با حقایق تلخ و ناخوشایند زندگی رو در رو می‌سازد. این کاراکترها وقتی با حقایق زندگی آن گونه که هست آشنا می‌شوند، ضعف‌ها و حقارت‌های خود را بیش از پیش به نمایش می‌گذارند. در کنار مایه‌های عاطفی، چخوف در نمایشنامه به ستایشی با واسطه از هنر دست می‌زند و در این میانه دشواری‌های دستیابی به گوهر واقعی هنر را نیز می‌نمایاند.

خلاصه کتاب

نمایشنامه مرغ دریایی، این اثرِ کلاسیک و فوق العاده پرطرفدار، برشی از زندگی در مناطق روستایی روسیه در اواخر سده ی نوزدهم است. شخصیت های به یاد ماندنی این داستان، هرکدام به نوعی از زندگی خود ناراضی هستند؛ برخی در طلب عشق هستند، برخی در طلب موفقیت و بعضی از آنها هم آرزوی رسیدن به نبوغ هنری و خلق آثاری جاودان را در سر می پرورانند. با این وجود، به نظر می رسد که هیچ کدام به رضایت و خوشبختی دست نخواهند یافت.

بسیاری از منتقدین عقیده دارند که نمایشنامه های چخوف، داستان-محور نیستند و در عوض، پژوهشی درباره ی شخصیت ها هستند که برای ایجاد حالتی به خصوص در خواننده طراحی شده اند. برخی از منتقدین بر این عقیده اند که نمایشنامه مرغ دریایی، نمایشنامه ای تراژیک درباره ی انسان هایی است که خوشبختی را لمس نخواهند کرد و بعضی دیگر نیز، آن را هجویه ای تاریک می دانند که نادانی بشر را به سخره می گیرد.

این کتاب شخصی‌ترین اثر چخوف است و در عین حال نقطه عطفی در زندگی وی به‌شمار می‌رود، که قطعاً بهترین و مشهورترین نمایشنامۀ این داستان‌نویس چیره‌دست روس نیز هست. چخوف در نمایشنامه مرغ دریایی افکار و دیدگاه‌های والایش دربارهٔ هنر، قریحه هنری و چیستی هنر را با صراحت و شفافیتی کم‌نظیر ابراز می‌کند. سراسر این نمایشنامه پر است از رنج و حرمان و یاس و پوچی‌های آدم‌های به تنگ آمده از یکنواختی و روزمرگی زندگی.

بخشی از متن کتاب

پولینا: شوهرم همه ی اسبها، از جمله اسب‌های کالسکه را فرستاده به کشتزارها. هر روز از این سوءتفاهم‌ها داریم. اگر بدانید این موضوع چه قدر عصبانی ام میکند! مریضم کرده. ببینید دارم میلرزم، دستم را بگیرید…. خشونت هایش را نمی توانم تحمل کنم. [التماس کنان:] یوگئی، عزیز دلم، محبویم، مرا پیش خودتان ببرید… زمان می گذرد؛ ما دیگر جوان نیستیم؛ اگر دست کم می توانستیم در این آخر عمری پرده پوشی نکنیم، دروغ نگوییم… [لحظه ای سکوت]

دورن: من پنجاه و پنج سالم است. دیگر برای تغییر دادن زندگی ام دیر شده. پولینا: می دانم، چرا نمی پذیرید چون جز من زنهای دیگری هم در زندگیتان هستند که برای‌تان عزیزند. همگی را که نمی توانید به خانه تان بیاورید. این را کاملاً درک می کنم. مرا ببخشید، کسل تان میکنم. [نينا جلو ساختمان دیده میشود که دارد گل می چیند.] دورن: ولی نه… این طور نیست…

پولینا: حسادت عذابم میدهد. شما دکتر هستید و نمی توانید از شر زنها خلاص شوید، معلوم است. این را میفهمم. دورن: [به نینا که نزدیک میشود] آنجا چه خبر است؟ نينا: ايرينا نيكلايونا دارد گریه میکند و برادرش هم دچار حمله ی تنگی نفس شده. دورن: [از جا برمی خیزد.] باید بروم قطره ی والرین را به آنها بدهم… نینا: [گلها را تقدیمش میکند.] این گلها برای شماست. دورن: خیلی متشکرم. [به طرف ساختمان میرود پولینا هم به دنبالش میرود.]

پولینا: چه گل های دلپذیری! [با نزدیک شدن به ساختمان با صدایی خفه:] این گلها را به من بدهید، بدهیدشان به من! [گلها را چنگ میزند و می‌اندازد روی زمین. هر دو در ساختمان ناپدید میشوند.] نينا: [تنها] دیدن گریه‌ی بازیگری صاحب نام چه قدر عجیب است. آن هم به خاطر هیچ و پوچ و از آن عجیب تر دیدن نویسنده ای بلند آوازه، محبوب همگان که در همه ی روزنامه ها از او اسم میبرند، عکسهایش را می فروشند، آثارش به زبان‌های بیگانه ترجمه شده اند…

روزهایش را صرف ماهیگیری میکند و با گرفتن دو تا ماهی فسقلی در پوستش نمی گنجد! من گمان می کردم آدمهای مشهور مغرورند، و دسترس ناپذیر، توده ی مردم را تحقیر می کنند، اصیل زادگی و ثروت را برتر از خودشان به شمار می آورند و به کمک شهرت و درخشندگی نامشان از آنها انتقام می گیرند. ولی نه میبینم گریه می کنند، ماهی صید می کنند، ورق بازی میکنند و مثل همه ی آدمها می خندند و خشمگین میشوند…

نقد نمایشنامه مرغ دریایی

نمایش‌نامه‌ای است در چهار‌ پرده از آنتوان چخوف، نویسنده‌ی روس، که در ۱۸۹۶ در مسکو روی صحنه آمد. نمایشنامه مرغ دریایی، ترکیبی است از رئالیسم و سمبولیسم. جریان نمایش‌نامه از این قرار است: “کنستانتین”، پسر بازیگر مشهوری، برای دست‌یابی به افتخار قصد دارد نویسنده شود و با کسب افتخار بتواند با “نینا”، همسایه‌اش، ازدواج کند.

او می‌خواهد بر صحنه‌ای روستایی، یکی از نوشته‌های خود را به نمایش درآورد؛ اما مادر نویسنده چنان اجرا را به هم می‌ریزد که مرد جوان چاره‌ای جز سکومت نمی‌بیند. این ناکامی موجب می‌شود “نینا” هم از “کنستانتین” روی بگرداند و همین امر موجبات خودکشی “کنستانتین” را فراهم می‌آورد. گفتنی است “چخوف” در این اثر، آدم‌هایی را نشان می‌دهد که آرمانی بی‌تناسب با امکانات خویش دارند، و تازه زمانی هم که تصادفا به توفیقی دست می‌یابند، احساس بیهودگی آن‌ها را درهم می‌شکند.

این آدم‌ها، نمونه‌هایی هستند از مردم روسیه‌ی قرن نوزدهم: موجوداتی مضطرب و شیفته‌ی چیزهای تازه که قادر به عملی کردن تصورات خود نیستند. آن‌ها، شبیه به مرغ گاکی (مرغ دریایی) ـ که چون نمادی از آزادی بر فراز دریاچه در پرواز است اما به دست صیادی شکار می‌شود ـ به طور مبهم احساس می‌کنند که زندگی رویایی بیش نیست.

انسانِ داستان‌های چخوف همواره در چنبره رخوت و بی عملی اسیر شده و در خسران است. آدم‌های چخوف به قول خودش «بردگان ابتذال» اند. همه گرفتار در منجلاب کسالت، ناتوانی و اجبار و همه در حال زوال و فروپاشی. آنتون چخوف انسان نمونه عصر خود را این گونه می‌دید. ذوق، استعداد و قریحه انسانی است که در این ورطه انحطاط به هدر می‌رود. آنکه در وادی هنر سیر می‌کند نیز از این انسداد و انجماد فکری بیشتر متضرر می‌شود. این جبر جهان چخوفی است.

نمایشنامه مرغ دریایی اثری شگفت انگیز و پیچیده درباره ی امید، آرزو و عشق است.

کتاب های پیشنهادی

• سیرکی که می گذرد
• نمایشنامه نکراسوف
• کتاب خیرگی

تعداد بازدید: 1,041 بار

عنوان نمایشنامه: مرغ دریایی

نویسنده: آنتوان چخوف (آنتوان پاولوویچ چخوف)

مترجم: پرویز شهدی

تعداد صفحات کتاب: 116 صفحه

زبان کتاب: فارسی

حجم فایل: 7.05 مگابایت

نوع فایل: PDF (ZIP)

منبع: شهرکتاب