دانلود کتاب ملاصدرا
احمد علامه فلسفی واقعا کارهای مهمی درباره تفکر و فلسفه اسلامی انجام داده‌اند که کتاب ملاصدرا تنها یکی از آنها است.
- در ابتدای کتاب به معرفی خلاصه زندگی و آثار ملا صدرا پرداخته شده است.
- سپس آرا و نظرات ایشان در حکمت متعالی و مقایسه آن با حکمت های اربعه بیان شده.
- در بخش سوم کتاب ملاصدرا در مورد نظریه حرکت وجود و برهان های اثباتی ملا صدرا و نقدهای وارده به آن بحث شده.
خلاصه کتاب
درباره شخصیت و اندیشه‌های ملا صدرا آثار زیادی به رشته تحریر درآمده استکه کتاب ملاصدرا اثر علامه فلسفی تنها یکی از آنهاست. ملا صدرا فیلسوف، عارف شیعی و بنیانگذار مکتب فلسفی حکمت متعالیه به عنوان سومین مکتب مهم فلسفی در جهان اسلام بود. وی به صدرالحکما و صدر المتألهین نیز معروف است. او نظام فلسفی خود را در مهمترین کتاب خود الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة معروف به اسفار تبیین کرد.
پس از او سنت عقلانی شیعه تحت تأثیر آموزه‌های وی قرار گرفت و فیلسوفان متعددی از جمله ملاهادی سبزواری و علامه طباطبایی به شرح اندیشه‌های او پرداختند. اصالت وجود اساس مکتب فکری اوست و نظریه‌اش درباره چگونگی معاد جسمانی مناقشاتی برانگیخته است. کتاب ملاصدرا به شرح زندگی و آرای این عارف نامدار می‌پردازد که یکی از مشهورترین فیلسوفان اسلامی است.
سه مرحله زندگی علمی ملا صدرا
- دوره شاگردی اوست. در این دوره به بحث و بررسی نظریه‌های متکلمان و فلسفه می‌پردازد. او در مقدمه اسفار از اینکه بخشی از عمرش را در پیگیری آراء فیلسوف نمایان واهل جدل از متکلمان تضییع کرده است استغفار کرده است.
- در این مرحله گوشه نشینی و دوری از مردم و روی آوردن به عبادت را در بعضی از کوه‌های دور دست واقع در کهک از روستاهای قم برمی‌گزیند. این انزوا پانزده سال به طول انجامید. در مقدمه اسفار داستان این دوره را بیان می‌کند: چون از سوی مردم در تنگنا بود و از اهل دانش و معرفت کسی را نمی‌یافت و نظریه‌های اشتباه، بسیار رواج داشت از مردم دوری گزید و به کوهستان پناه برد و به عبادت خداوند مشغول گردید، نه دیگر درسی القا می‌کرد و نه به تألیفی می‌پرداخت. در این زمان دراز جز عبادت و مجاهده و ریاضت، اشتغالی نداشت.
- این مرحله دوره نگارش کتاب‌ها است. چنانکه خود صدرا می‌گوید: «اکنون زمان نوشتن کتاب است و این خواست خداوند است که به این زمان موکول گردیده است.» اسفار نخستین کتابی است که پس از انزوای طولانی می‌نویسد و چنین برمی آید که آن را در همان محل گوشه نشینی خود نوشته است. پیش از اسفار رساله‌های اندکی نوشته است و پس از اسفار هر کتابی که نوشته است از عبارات آن گرفته شده است و می‌توان اسفار را اساس کتاب‌های دیگر صدرا دانست.
بخشی از متن کتاب
در کتاب ملاصدرا می‌خوانیم: حکمت متعالیه در نتیجه تلاش‌های عقلانی و مجاهدت‌های عرفانی صدرالمتألهین توانست تحولی در عالم اندیشه به وجود آورد اما این به آن معنی نیست که در حکمت متعالیه هیچ نقطه ابهامی وجود ندارد؛ زیرا این سیستم فلسفی هم به نوبه خود دارای مسائل و مشکلاتی است لذا بسیاری از پیروان صدیق حکمت متعالیه در عین پذیرش آن از طرح انتقاد از آراء صدرالمتألهین خودداری ننموده اند.
اندیشمندان سترگی در حوزه فلسفه صدرایی مانند حاجی سبزواری و علامه طباطبایی انتقاداتی را به برخی اصول و آموزه‌های این دستگاه فلسفی وارد نموده‌اند و این امر بیانگر آن است که آزاد اندیشی فلسفی از مهمترین اصولی رفتاری است که آخوند و پیروان تأثیرگذار اندیشه وی آن را سرلوحه منش فلسفی خویش قرار داده اند. (ص16 کتاب ملاصدرا)
نظریه حرکت جوهری نیز از آموزه های بسیار چالش برانگیزی است که از ابتدای طرح آن به صورت یک تز فلسفی تاکنون كماً و كيفاً موافقان و مخالفان قابل توجهی را به سوی خویش جلب نموده است. این تحقیق درصدد است با بررسی دلایل و تبیین‌های اصحاب حکمت متعالیه (به ویژه آخوند) درخصوص این نظریه و بررسی میزان سازگاری آن با نصوص دینی به مطالعه انتقادی آن بپردازد.
در این نوشتار ابتدا تعریف پیشینه و جایگاه نظریه حرکت جوهری در فلسفه اسلامی بیان می‌شود. سپس به بررسی دلایل و آثار و لوازم این نظریه به همراه انتقادها و پاسخ‌های مربوطه پرداخته خواهد شد. یکی از قدیمی ترین مباحث عقلی بحث حرکت است. حرکت را برخی به «غیریت» و «خروج از مساوات»، «خروج تدریجی شیء از قوه به فعل» و «کمال اول برای موجود بالقوه از آن جهت که بالقوه است» تعریف کرده‌اند. (ص17 کتاب ملاصدرا)
از نظر صدرالمتألهین حقیقت حرکت حدوث تدریجی است و بهترین تعریف حرکت عبارت است از اینکه جسم تمام حدود بین مبدأ و منتهی را به صورت و حدت اتصالی استیفا کند. حرکت جوهری، حرکت ذاتی و درونی اشیاء مادی است که منشأ حرکت‌های ظاهری پدیده‌ها و موجب تغییر در ذات و جوهره شیء می‌گردد و به عبارت دیگر حرکت جوهری یعنی حرکت در نهاد و حقیقت و اصل، شیء است.
نقد کتاب ملاصدرا
کتاب ملاصدرا را به تمام علاقه‌مندان و دانشجویان فلسفه پیشنهاد می‌کنیم. ملاصدرا در شيراز، ديده به جهان گشود. آنچه به يقين از او مى‌دانيم اين است كه او در شيراز، از پدرى صالح به نام ابراهيم بن يحيى قوامى متولد شده است و گفته‌اند: ابراهيم، از وزيران دولت فارس به مركزيت شيراز و از خاندان محترم قوامى بود و صاحب فرزند پسر نمى‌شد، لذا نذر كرد در صورتى كه خداى متعال به او پسرى صالح و موحد ببخشد، به فقيران و اهل علم، بسيار كمك كند.
آرزوى وى در وجود محمد، تحقق يافت. اين فرزند، در دامن پدر، با عزت و كرامت آموزش ديد و پدر، او را به فراگيرى دانش تشويق نمود. وقتى پدر وفات يافت، محمد براى تكميل تحصيلات خود به اصفهان كه مركز دانش و دولت در عهد صفويه بود، مهاجرت كرد. از بررسى زندگى وى، مشخص مى‌شود كه هنگام هجرت به اصفهان، از مقام علمى و عملى ممتازى برخوردار بوده است.
زيرا در ابتداى ورود به حوزه اصفهان، در درس شيخ بهاء الدين عاملى شركت نمود؛ درحالى كه هركسى، شايستگى حاضر شدن در درس شيخ بهائى، شيخ الاسلام آن زمان را نداشت. صدر المتألهين، چنان شيفته آموختن بود كه همه اموالى را كه پدرش بر جاى گذاشته بود، در راه تحصيل دانش صرف كرد. او به مكتب فلسفى- عرفانى كه در آن زمان پيروان زيادى داشت، روى آورد. با خواندن کتاب ملاصدرا متوجه می‌شوید که او فیلسوفی به غایت عالی است.
مكتب فلسفى- عرفانى، چنان اشتياقى را در او برانگيخت كه راه را بر ديگر گرايش‌هاى او بست و از او عارف و فيلسوف و متألهى يگانه و بى‌نظير يا كم‌نظير پديد آورد. او خود به اين عشق و اشتياق، در مقدمه «اسفار»، اشاره كرده و گفته است: براى درك فلسفه الهى، در جوانى تلاش بسيارى كردم. عشق او به فلسفه و گرايش به آن، موجب جلب توجه او به درس فيلسوف عصر خود، محمدباقر ميرداماد، متوفاى 1040ق، شد.
در پایان، مطالعه کتاب ملاصدرا را به همه کسانی که به زندگی این فیلسوف بزرگ علاقه‌مندند، توصیه می‌کنیم.
کتاب های پیشنهادی
تعداد بازدید: 246 بار
عنوان کتاب: ملاصدرا
نویسنده: احمد علامه فلسفی
تعداد صفحات کتاب: 38 صفحه
زبان کتاب: فارسی
حجم فایل: 3.11 مگابایت
نوع فایل: PDF (ZIP)
منبع: شهرکتاب
