سرگذشت ندیمه

دانلود کتاب سرگذشت ندیمه pdf

یکی از کتابهایی که توانسته است نام خود را در حوزه آثار مربوط به فمینیسم مطرح کند و با اقبال خوبی از سمت مخاطب هم روبه‌رو شود، کتاب سرگذشت ندیمه است.

کتاب مارگارت اتوود یک ویران‌شهر، یک جامعه پاد – آرمانی را به تصویر می‌کشد. جامعه‌ای که «جلید» نام دارد و توسط یک حکومت تئوکراتیک اداره می‌شود. حکومت تئوکراتیک به حکومتی گفته می‌شود که در آن دین حکمرانی می‌کند. در کتاب می‌خوانیم هر کاری که انجام می‌شود به خاطر حکم انجیل است. یا حداقل به افراد زیردست گفته می‌شود که این‌طور است. در جامعه پاد – آرمانی کتاب سرگذشت ندیمه که روی زنان تمرکز دارد، آن‌ها هیچ حق و حقوقی ندارند. البته نه همه زن‌ها، سخت‌گیری غیرقابل تصور فقط برای ندیمه‌هاست.

ندیمه‌هایی که چیزی به نام آزادی فردی برای آنان تعریف نشده است. مدام تحت نظر هستند، نوشتن و یا خواندن قدغن است، حق مالکیت و یا حرف زدن برای آن‌ها وجود ندارد. حتی در اتاق محل اقامت ندیمه‌ها وسایل تیز یا آینه و یا هر نوع شیشه‌ای جمع شده است تا مبادا کسی به خودکشی فکر کند. هر ندیمه می‌توانند روزانه تنها یک بار برای خرید از خانه خارج شوند که در این مدت ندیمه دیگری با اوست. اما همان‌طور که گفته شد حرف زدن یا گپ و گفت میان ندیمه‌ها هم وجود ندارد، در حقیقت هر کدام از آن‌ها جاسوسی طرف مقابل را می‌کنند.

در این جامعه، با توجه به یک سری اتفاقات بیشتر افراد عقیم هستند. اما کلمه «عقیم» ممنوع است و با توجه به سخت‌گیری‌های موجود می‌توان حدس زد که حکومت می‌گوید فقط «زن‌ها» عقیم‌اند نه مردان. این‌جاست که نقش ندیمه‌ها روشن می‌شود. به طور طبیعی ندیمه‌ها امکان رابطه با هیچ مردی را ندارند مگر فرمانده‌هایی که حکومت تعیین می‌کند. فرمانده‌هایی که زنان آن‌ها توانایی بچه‌دار شدن ندارند. نکته جالب در کتاب سرگذشت ندیمه این است که هر فرماندهی که ندیمه‌اش بچه‌دار شود ترفیع می‌گیرد اما ندیمه برای یک دوره دیگر خدمت نزد فرمانده دیگری فرستاده می‌شود.

تنها پاداش او این است که به مستعمرات – جایی که پیرزن‌ها، ندیمه‌هایی که سه دوره خدمت کرده‌اند و بچه‌دار نشده‌اند و همچنین اصلاح‌ناپذیرها به آنجا می‌روند – فرستاده نمی‌شود. در میان هر امکاناتی که در اختیار ندیمه در خانه فرمانده قرار می‌گیرد به خاطر آوردن یک بچه سالم است نه چیز دیگری. داستان کتاب سرگذشت ندیمه از زبان «افرد» – شخصیت اصلی – روایت می‌شود.

ندیمه‌ای که تلاش دارد علی‌رغم همه سختی‌ها خودش را، خاطراتش را و مهمتر از همه هویتش را از دست ندهد. افرد خاطراتش را که کار راحتی نیست می‌نویسد و در این میان درباره زندگی گذشته و خانواده‌اش هم می‌نویسد. همچنین درباره زمانی که حکومت جلید شکل گرفت.

نقد کتاب سرگذشت ندیمه pdf

 خواننده با یک داستان هشدار دهنده مواجه است که می‌گوید اگر افراطی‌گرایی سیاسی و منع آزادی‌های مدنی را نادیده بگیریم، اگر به محیط زیست بی‌توجه باشیم و… با یک سیستم بنیادگرا و  محافظه‌کار رو به رو خواهیم شد که خشونت و فساد و بیماری به بار می‌آورد. در واقع در تحلیل نهایی، ترس با جلب توجه و پرفروش شدن کتاب سرگذشت ندیمه رابطه‌ی مستقیم دارد. مردم هربار که با هراس بیشتری مواجه شده‌اند برای خواندن چنین کتاب‌هایی که عاقبت تلخ‌شان را به تصویر می‌کشد سر و دست شکانده‌اند؛ واکنشی برای فرار و یا جلوگیری از وقوع واقعیت.

آینده‌ای را تصور کنید که در آن، به علت آلودگی‌های هسته‌ای، محیط‌زیست تخریب شده، منابع به حداقل مقدار خود رسیده‌اند، آد‌م‌ها هم درگیر بیماری هستند، حکومت‌های متعصب و افراطی تئوکراتیک روی کار آمده‌اند و حقوق اولیه‌ی انسانی را پایمال می‌کنند، جمعیت زیادی عقیم شده‌اند و نرخ تولیدمثل وضعیت نابسامانی دارد. تصور کردید؟ قطعاً دیدید که خیلی هم تصور کردنش کار سختی نبود. چرا؟ چون در وضعیت فعلی جهان، چنین چیزهایی یا اتفاق افتاده، در حال اتفاق افتادن هستند و یا در شرف وقوع. به هر حال، این آینده‌ی فرضی، تصویری است که در کتاب سرگذشت ندیمه، نمایش داده شده است.

از مسئله‌ی منابع، طبیعت و آلودگی‌ها که بگذریم، همین الان در گوشه و کنار دنیا، در جاهای مختلف، انسان‌ها دارند زیر سلطه‌ی حکومت‌های خودکامه، قربانی می‌شوند و رعایت اولیه‌ترین حقوق بشری، در خیلی جاها به شدت به حاشیه رفته. برای همین است که تصور این آینده‌ی غمگین فرضی، کار سختی نیست. برای همین است که این آینده‌ی تخیلی، زمان حال بسیاری از آدم‌های امروز است. برای همین است که من هم مثل خانم مارگارت اتوود، به سختی می‌توانم عنوان بهترین رمان علمی تخیلی و جایزه‌ی آرتور سی‌کلارک را، سخت قبول داشته باشم.

کتاب سرگذشت ندیمه، ارزش خواندن را دارد حتی اگر سلیقه‌ی ما نباشد؛ حتی اگر افت مستقیم‌گویی، جملات شعاری، ساختار کلیشه‌ای و تیپ‌سازی‌اش توی ذوق بزند.